Peter wilde best eens mee op een fietstocht mits niet langer dan 60 tot 80 km. (Die extra 6 km van de titel heb ik er ‘s morgens nog even zelf bijgesprokkeld). Moet ik er wel bij zeggen dat hij geen elektrische fiets heeft en nooit fietst, maar met al dat geroei en gehol van hem gaan onze beenspieren gelijk op met mij op een elektrische fiets.
We besloten ons te richten op Utrecht (kwam ook goed uit met de voorspelde westenwind) en met een museum als extra doel van de fietstocht.
Ik selecteerde een paar opties en hij koos voor het Nieuwe Waterlinie Museum in Bunnik.
We vertrokken rond half 10 - het was natuurlijk ook maar een kippeneindje. Hij had de waterdichte fietstassen waar ik me vorige week suf naar gezocht had, binnen een uurtje gevonden - in de schuur in een tas waar ik ook in gekeken had. Het is me nog onduidelijk hoe ik die dingen over het hoofd heb kunnen zien! Maar goed, ze zijn boven tafel. In dezelfde tas vond hij nog een banden-plaksetje en hij wilde die al weggooien - waarschijnlijk toch verteerd - maar het leek me wel handig om die gewoon mee te nemen. Een slimme beslissing, want na nog geen 40 km rijden;
kwam het setje wel heel erg goed van pas!
Vlak voor het museum kwamen we langs een snacktent met picknick banken en hij smikkelde van een broodje kroket en ik had lunch mee. Allebei blij.
Daarna was het tijd voor het gereserveerde tijdslot en fietsten we de laatste kilometer naar het museum.
 |
| de ingang |
We vonden het allebei een zeer interessant museum. Het was ongelofelijk, maar we hadden allebei op school nooit van de Nieuwe Hollandse Waterlinie gehoord;
De Nieuwe Linie is in 1815 gebouwd, als aanvulling op de vorige waterlinie, die Utrecht onbeschermd liet. Het is 85 km lang, er staan 45 forten, 6 vestingen en 2 kastelen langs en het is het grootste rijksmonument van Nederland. Hij loopt grofweg tussen het Muiderslot en Papsluis (onder Gorinchem).
Het museum is in het Fort bij Vechten en verhaald over de geschiedenis van dit enorme project. Het is een uniek verdedigingssysteem; door met opzet sluizen te openen en dijken door te steken kan een uitgekiend gebied onder water gezet worden en zo vijandelijke legers tegen houden.
Maurits van Nassau heeft de linie ontworpen toen hij in 1589 legeraanvoerder werd. Het idee was niet nieuw maar Maurits pakte het systematisch aan door voor een langgerekt poldergebied te kiezen, waar hij op kwetsbare plekken, waar de waterbarrière op zijn smalst is, forten en kanonnen liet bouwen. Hij zorgde dat het water kniehoog kwam te staan; te diep om doorheen te waden (zeker omdat je dan de sloten niet meer kunt zien dus zelfs als je er doorheen loopt kun je verdrinken in de diepe slootjes waarvan je niet weet hoe breed ze zijn) maar te ondiep voor boten. Het duurt een week voordat het water hoog genoeg staat en dan moeten troepen ook nog voorkomen dat boeren, die hun oogst verloren zien gaan, de boel saboteren. In 1672 hield de Waterlinie met succes een Franse legermacht tegen.
In de winter van 1795 probeerden de Fransen het opnieuw; het vroor toen zo hard dat het franse leger het ijs kon oversteken en heel Nederland bezette.
De Nieuwe Waterlinie was een initiatief van Koning Willem I, bouwkundig en militair genie Cornelis Kraijenhoff en ingenieur Jan Blanken.
Nieuwe Hollandse Waterlinie is driemaal in staat van paraatheid gebracht - telkens tegen de Duitsers. Tijdens de Eerste Wereldoorlog werkte de linie mogelijk preventief. De forten en de Nieuwe Hollandse Waterlinie waren 4 jaar lang volledig bemand en Nederland blijft bespaard. Misschien omdat een Duist spionagerapport uit 1908 de Waterlinie een onoverkomelijke hindernis had genoemd?
Tijdens de Tweede Wereldoorlog overrompelden ze ons land en bovendien gooide de Luftwaffe parachutisten achter de waterlinie neer. Aan het einde van de oorlog draaiden de Duitsers de rollen om; ze lieten zelf delen van de Waterlinie en ook andere gebieden onderlopen in een (vergeefse) poging de geallieerden te stoppen.
In 1951 wordt de Nieuwe Hollandse Waterlinie als militaire linie afgeschaft. Toch blijft tot 1963 de Kringenwet van kracht; binnen een straal van een kilometer rond de forten en vestingen mag niet worden gebouwd zonder toestemming van het ministerie van Defensie. Met als resultaat dat er nu een prachtige, ongerepte groene gordel langs de Randstad loopt. Dit maakt de Nieuwe Hollandse Waterlinie tot een bijzonder landschapsicoon en het grootste groene Rijksmonument van Nederland.
In het museum kun je door aan wielen te draaien bepaalde stukken onder water zetten;
Achter het raam (rechts boven) kun je een virtual reality-parachutesprong over Nederland maken;
Hierna gingen we naar buiten om ook nog iets van Fort Vechten te zien;
Hieronder een foto van een kazemat. Dit is een gesloten bomvrije ruimte, uitgevoerd in steen of beton en is ingericht voor het opstellen van geschut of vuurwapens. Ze zijn daarom ook voorzien van één of meer schietgaten en maken deel uit van een fort of vormen een zelfstandig te verdedigen werk in een linie;
 |
| Peter bij een kazemat. |
No comments:
Post a Comment