Vervolg Panama kanaal cruise

Zondag, 28 oktober.

(ik had gister erg veel problemen met het blog - had 'm helemaal geschreven, alle foto's met een oer-traag internet opgeladen, toen wilde ik er 1 foto uit halen en opeens was alle tekst weg. ARGGHHH!!! Niet meer te traceren ook. 
Inmiddels alle tekst weer aangevuld maar deze dag voor de zekerheid een nieuw blog gestart. Dus voor de nieuwe lezers; start eerst met het blog 'Panama kanaal cruise' dat na dit blog begint.)

JAAAAA!! Vandaag om 7.30 uur van boord gegaan in mijn 100e land. Alle landen waar ik ben geweest vul ik in op de BEEN app, en Guatemala is dus mijn 100e!

Hier waren 2 excursie mogelijkheden die er uit sprongen; naar de stad Antigua of naar de piramides van Tikal. De piramides liggen in het noorden van Guatemala en zijn alleen te bereiken met een busrit van 15 minuten naar het vliegveld, dan een uur vliegen in een klein vliegtuigje en vervolgens nog een uur busrit naar de ruïnes. Peter heeft het niet zo op kleine vliegtuigjes van vage maatschappijen, en nog minder met piramides, dus die wilde naar Antigua. Ik denk echter dat ik niet zo snel weer eens in midden Amerika kom, en een Maya piramide heb ik nog niet op mijn lijstje staan. Ik wist weinig van de piramides in midden Amerika, wel dat er in Mexico een aantal zijn, maar die stonden nooit erg hoog op mijn bucket list. 

Maar nu ik er de mogelijkheid toe had er eentje te bezoeken, wilde ik die kans niet aan mijn neus voorbij laten gaan. Dus we besloten dat Peter naar Antigua zou gaan en ik naar de piramides. 

Tikal is de ruïne van een Maya stad midden in het regenwoud van Guatemala. Het is één van de grootste Maya ruïnes; 576 km². Het is gesticht in de 8e eeuw BC, en het rijk bereikte haar hoogtepunt tussen 200-900 AD. In deze periode zijn de meeste monumenten, tempels, paleizen en piramides gebouwd. Aan het eind van de 10e eeuw is het rijk ingestort en de gebouwen vervallen tot ruïnes.

Pas in 1848 is de stad ontdekt door een team Guatemalteekse ontdekkingsreizigers. In 1853 kwam er een rapport in een Europees magazine, waarna archeologen en schatzoekers de ruïnes gingen onderzoeken.

Tot op heden is slechts 20% van de stad uitgegraven; het is erg kostbaar en ook dermate overwoekerd dat de gebouwen makkelijk beschadigd kunnen worden. Dankzij scans weet men dat er nog ongeveer 16.000 ruimtes opgegraven kunnen worden.

De reis was doordat hij werd onderbroken in 3 etappes goed te doen. Het was wel een erg klein vliegtuigje. 19 passagiers en 2 piloten en dan was hij tjokvol. Ik had de excursie in juli geboekt; dat was een slimme zet want al op de 1e cruisedag hoorden we dat deze excursie volgeboekt was.

We vlogen van het zuiden over de toppen van een band van vulkanen in het binnenland heen. Er zijn nog diverse erg actieve vulkanen en het was niet uitgesloten dat we rook en/of lava zouden zien. Helaas vlogen we al vrij snel de wolken in; de 2 volgende foto's zijn vanuit het vliegtuigje gemaakt;

We gingen door 2 luchtzakken, beetje onaangenaam, maar niemand werd echt misselijk. De gids die ons opwachtte met een nieuw busje was een prima gids. Hij vertelde veel over Guatemala. Hij had er geen moeite mee om te vertellen dat de huidige regering waardeloos was. Zo exporteert Guatemala ruwe olie naar de VS, die het raffineert en terug verkoopt met woekerprijzen. Zelf een raffinaderij aanleggen daar begint de regering niet aan.

Ook vertelde hij dat ongeveer 35 jaar geleden zijn ouders, die boer waren, opeens hun land kwijt raakten. Hij was toen 10 jaar, kon niet meer naar school en begon als boomtapper in de jungle te werken. Hij heeft jaren op vogels geleefd die hij zelf kon schieten. Hij at alles, alleen geen aaseters, omdat hij elke dag zag wat die aten. Na 7 jaar hadden zijn ouders zich omgeschoold tot missionaris, en kon hij eindelijk naar de middelbare school.

Na de ingang van het complex veranderde de omgeving van landbouwgrond naar regenwoud.

We mochten nog een stukje met het busje door de jungle rijden tot het punt waar de eerste opgravingen begonnen.

Onze eerste tempel die we op mochten was Tempel IV. Voor we de trap opliepen was er een hoop gedoe hoog boven in de boom. Een spin-aap slingerde zich razend snel van tak tot tak. De gids waarschuwde al dat in een andere boom haar jong zat die waarschijnlijk moeite had moeders bij te houden en dat moeder wel terug zou komen voor het kind. En jawel; ze kwam weer te voorschijn, moedigde het jong aan, en reikte met haar lange armen naar het kind. Het ging razend snel en het is puur geluk dat ik dit moment kon vastleggen, ook omdat de gids me gewaarschuwd had wat er ging gebeuren;

Nu begonnen we de trap op te klimmen. Tempel IV is ook bekend als de tempel van de 2 koppige slang. Met 65 meter hoogte is het het hoogste gebouw van Tikal. Het is gemaakt rond 740 AD door de zoon van K'awiil.

Toen we eindelijk boven kwamen werd ik ontzettend verrast door het uitzicht;

Ik had wel de foto's van Tikal gezien en ik dacht dat de foto's van de uitstekende complexen boven het regenwoud gemaakt waren uit vliegtuigen. Maar nee; de prachtige vergezichten over de tempels die hoger waren dan de boomtoppen konden we met eigen ogen zien! Het was magisch en zeer bijzonder. Ik had verwacht dat de piramides en tempels van de Maya's het niet zouden halen bij die in Egypte, maar nu ik het met eigen ogen zag vond ik het net zo bijzonder, en zeker net zo mooi als Petra (Jordanië), De Chinese Muur, het terracotta leger van Xian en de Tasj Mahal. Alleen de Machu Picchu in Peru komt naar mijn mening hier nog bovenuit. 

Op de foto hierboven van links naar rechts; tempel I, II en III. 

Op de foto hieronder is de Great Pyramid. Dit is een ander uitzichtpunt vanaf Tempel IV;

Tussen de piramides lopen de wegen van de Maya's. Ze hebben namen en verbinden de tempels in het regenwoud;

Nu worden ze door de toeristen gebruikt, en door de bomen zijn ze bijna allemaal heel schaduwrijk. Ik vond het goed vol te houden maar de meesten van de groep zweetten als otters. 

De gids had aan het begin van de excursie ons allemaal gewaarschuwd. Er was tijd om 4 tempels te bezichtigen. Hij zou bij elke bezichtiging aangeven hoe lang we hier door konden brengen. Als we ons niet aan de tijd hielden of afdwaalden van de groep, dan kostte dat ons een tempel en als het ernstig was mogelijk 2.

Ik moet zeggen; deze waarschuwing werkte. Iedereen was er op gebrand alles te zien en ik heb nog nooit een groep meegemaakt die zo stipt op tijd weer klaar stond. Allemaal!

Toen we weer terug op de grond waren snel allemaal een foto gemaakt van tempel IV en liepen we weer verder;

Al snel stonden we bij de 'Great Pyramid';

De grote piramide  is 31 meter hoog en het is een van de grootste piramides van centraal Amerika.

Er zijn 2 lichamen gevonden op de 2e laag zonder offers, en het is een mysterie wie ze waren. Het meest waarschijnlijke is dat ze geofferd zijn om het gebouw in te wijden.

De bouw van deze piramide is begonnen voor de 6e eeuw BC en hij was af in 250 AD.

Als je omhoog klom had je uitzicht op tempel IV en de Talud-Tablero tempel (op voorgrond);

De Talud-Tablero Tempel (Talud = steile muur, Tablero = tafel) is 22 meter hoog en in de 3e eeuw was er 7 meter af. Er is aan gebouwd tot 700 AD. Er zijn 2 mannen en 1 vrouw gevonden met prachtige offerandes; zij zullen dus een hoge, wellicht koninklijke rang hebben gehad.

Het grootste bouwwerk is Tempel I, ook wel genoemd de tempel van de grote jaguar. Hij is 45 meter hoog en gebouwd rond 700 AD door de heerser Jasaw Chan K'awiil. Hij is overleden in 734 en zijn tombe is in de tempel gevonden. Deze tempel mag je niet op.

Dit is het uitzicht van Tempel II op Tempel I en de Grand Square.

Tempel I domineert de Grand square; dit is het centrum van de totale opgraving, en het meest spectaculaire deel van Tikal.

Er is 1000 jaar aan gebouwd. 

Links van de grand square staan offer altaars en hierachter (niet op de foto) gebouwen die behoren tot Acropolis Noord.

Recht tegenover Tempel I staat Tempel II (foto genomen vanaf Acropolis Noord);

Tempel II is 38 meter hoog en gebouwd voor Kalajuun Une 'Mo', de vrouw van K'waiil. Haar tombe is niet gevonden. Deze tempel mag je wel op; weer via een houten trap aan de achterzijde. Boven de tempel is rondom ook een houten vlonder gemaakt. Ik vind het slim gedaan; geen beschadigingen aan de tempels, een prachtig uitzicht en de houten stellages zijn zoveel mogelijk aan het oog van de foto camera's onttrokken. Iemand van de groep vertelde dat de piramides in Mexico erg te lijden hebben van het toerisme en dat je nu niet meer op de piramides mag lopen. Ze had 2 Mexicaanse piramides bezocht en vond Tikal veel mooier. 

Het bijzondere van de bouw is dat met zonsopgang de schaduw van de ene tempel de andere tempel bereikt, en met zonsondergang omgekeerd. 

Er staan ook diverse gebouwen die aangeven door hun schaduw wanneer het 21 maart, 21 juni, 21 september en 21 december is. De Maya kalender telt 360 dagen. Denk niet dat ze niet door hadden dat een jaar 365 dagen had; maar de 5 ongeluksdagen waren niet in de jaarkalender opgenomen.

Dit complex (boven de masker-foto) heet North Acropolis en bevat diverse gebouwen die een ceremoniële doelstelling hadden, en hier waren ook een paar enorme stenen maskers te zien. Het staat pal achter de offer tafels op de Grand Square.

Hier pal tegenover staat Central Acropolis (boven); die heeft diverse administratieve en wooncomplexen met diverse verdiepingen. Ook het paleis van K'awiil is hier, met diverse water reservoirs.

We kregen van de gids 15 minuten om foto's te maken. Het is me gelukt in deze krankzinnig korte tijd de meeste gebouwen te zien van binnen en/of op te klimmen (behalve dus Tempel I).

Innig tevreden liepen we allemaal naar de bus terug.
We hadden een typisch midden-Amerikaanse lunch (rijst-bonen-tortilla-malse kip-groente) en daarna zaten we weer in het vliegtuigje en precies 10 minuten voor de dead-line van het cruiseschip waren we allemaal terug aan boord.

Peter had in Antigua ook een erg leuke dag gehad, mede te danken aan een zeer humoristische gids. Ik heb hem gevraagd of hij hieronder een verslagje wil schrijven -hij heeft zelfs een paar foto's gemaakt - maar die kans is miniem...



Zondag, 29 oktober.

Deze zondagochtend startte maar matig. Voor de 3e nacht op rij werd ik al om 5 uur wakker. De klok regelmatig een uur terug zetten is niet mijn ding. Vooruit werkt beter voor mij. 

Dus ik ging maar even aan mijn blog werken, die ik gisteravond nogal in de soep heb gedraaid, maar het leek alleen maar erger te worden! IEUWW.

Toen ging ik mijn yoga matje uitrollen maar het schip deinde dermate erg dat ik zelfs niet in downward-facing-dog kon blijven staan zonder om te rollen. Voor de leken; dat is je handen en je voeten op de mat en je billen in de lucht. Diepe zucht. Toen ben ik maar de gym ingegaan, op een fiets geklommen en een flink stuk gefietst, me goed aan het stuur vasthoudend. Toen nog even bergje op lopen op de lopende band en op de cross trainer. Ik vind het allemaal niks maar de afwisseling is wel door te komen en je hebt genoeg te zien in de gym. Ik kreeg nog roeiles van een veteraan, een 'vriend' van de Tikal groep. Toen had ik nog net tijd voor een sauna en douche beurt voor het restaurant zou sluiten. Waren de dames van de Spa de sauna vergeten aan te zetten. Het bleef niet meezitten vandaag.

Rond lunchtijd kwamen we aan in Huatulco (Mexico). Op 15 km afstand ligt het Bocana del Rio Copalita Eco-archaeological Park.

Het is 87 hectare groot en bevat een moeras, tropisch regenwoud, steile klippen en prachtige uitzichtpunten over de oceaan. Plus dus dat archeologen in 1996 een 2500 jaar oude nederzetting ontdekten. De nederzetting is pas verlaten toen de Spanjaarden in Mexico kwamen. Er hebben ruim 2000 mensen gewoond die leefden van visvangst en jacht. Landbouw was beperkt door ongeschikte grond.

De opgravingen vertoonden ingenieuze bouwtechnieken die overstromingen en stormen konden doorstaan. 35 ha is open voor publiek, inclusief een ceremonieel gebouw, tempels en een hofhouding.

Het bijbehorende museum geeft een uitstekende indruk over cultuur en gevonden voorwerpen.

Een netwerk van looppaden geeft de bezoeker een goede indruk over de diversiteit van flora en fauna. En natuurlijk de geweldige uitzichten.

Dit aanbod lokte ons meer dan een stranddag of slenteren door Huatalco, dus vol goede moed stapten we in de bus. Na 15 minuten werd er een stop gemaakt voor een foto. Nou voor de hele groep uit de bus is, een foto heeft genomen en weer in de bus zit, ben je gauw een half uur verder. Maar dan heb je wel wat;

Nog een kwartier verder en we waren er al.

Eerst het museum in. Ik verdenk de gids ervan dat hij van airco hield want hij wijdde heeeeel erg lang uit over elk vaasje, beeldje en kralenketting die er in de (enige) kamer te zien was.

Hij had een irritante stem en vreselijk accent en ik was bij de eerste zin al de draad van het verhaal kwijt. Dit wist hij een half uur te rekken en daarna eindelijk naar de opgravingen. Er waren 2 grote vage constructies, die je allebei binnen 5 minuten wel helemaal gezien hebt, maar ook hier wist hij er een half uur over uit te wijden, terwijl ik lek geprikt werd door de muggen. Zelfs in de regenwouden van Costa Rica overdag geen mug gezien, dus ik had mijn lotion in de hut laten liggen.

Voor wie wil weten wat je op bovenstaande foto's nou precies ziet, zou ik zeggen; vlieg eens naar Huatalco.

Vervolgens stonden we stil bij elke boom en elke struik, en vooral wat eetbaar was en wat niet.

Peter mompelde nog dat hij geen Jamie Oliver kookles had geboekt. Ik moedigde hem aan dat tegen de gids te zeggen maar zo zit Peter niet in elkaar.

Mijn middag werd nog een beetje gered door deze jongen;

Sorrie dat ik 4 foto's opplak over dezelfde leguaan, maar hij zat prachtig in het zonnetje en liep op een gegeven moment ook nog naar de rivier om er te drinken en te zwemmen.

Duidelijk het hoogtepunt van de dag!

We mochten nog een heuvel op voor min of meer hetzelfde uitzicht als bij de busstop;

Maar ook hier werden we gered door 2 gieren die beneden op de rotsen zaten;

Als troost voor dit dieptepunt uit onze geweldige cruise tracteerde Peter ons die avond op een stuk 'President steak'. Ik geef niet om biefstuk maar ik moet toegeven dat dit een lekker stuk vlees was.

Dinsdag, 30 oktober

Vandaag een vaardagje.

Heerlijk. Vooral na 4 dagen excursies.

Maar voor het blog is het minder uitdagend. 

Voordeel is wel dat je vandaag snel klaar bent met lezen.

We werden heerlijk pas om 7 uur wakker. Een uurtje naar de gym en de sauna. Toen (laat) ontbeten. Daarna naar een lezing, lunchen, weer een lezing. Even met dochter gebeld via whatsapp. Toen over het promenade dek gaan wandelen. Heeft Peter geen geduld voor, die rent liever op de lopende band. Vandaag had ik geluk. 3 keer liepen er mensen met mij mee op, waaronder een stel uit Katwijk. Ik ben 1.5 uur aan het wandelen geweest. Flinke bries, het liep heerlijk en ik kon gewoon niet stoppen. 1 rondje is 450 meter, doe ik precies 5 minuten over.

Daarna gaan eten, ga straks nog wat studeren en lekker naar bed.

Woensdag, 31 oktober.

Vandaag voeren we de haven van Puerto Vallerto in Mexico binnen. Dit stadje is bekend geworden doordat Liz Taylor en Richard Burton er een paar huizen hadden. Het is een flinke stad en veel te doen. Maar wij besloten dat we geen zin hadden in slenteren door een stad of langs boulevard en hadden een toertje geboekt.

Om half 11 stonden en een paar Unimogs 4x4 (ex leger voertuigen uit 1975) voor ons klaar. In groepjes van 10 man gingen we erin zitten en eerst reden we naar een klein dorpje. 

Hier bezochten we de locale kerk;

en een tortilla bakkerij;

De dames achter de kassa deden goede zaken en hadden wel lol met elkaar;

De gids vertelde dat een gemiddelde Mexicaan 7 tortilla's eet... per maaltijd. 

Dus voor een moeder is dit erg veel werk en ze koopt ze dan ook vers en kant en klaar bij de Tortilleria. 

Eerst worden maiskorrels ongeveer 30 minuten gekookt. Ze zijn dan nog steeds te hard om te eten. Met toevoeging van een heel klein beetje water bij die maiskorrels ga je het deeg maken. Mbv een soort vijzel en stamper en een beetje spierkracht wordt het vanzelf deeg. Hier doe je een balletje van tussen 2 plastic vellen in een pers en voila; een tortilla. Even bakken op een hete plaat... en klaar.

In de bakkerij ging het automatisch.

Aan de overkant was een groenteboer en voor 1 US$ kon je een aardige zak groente kopen.

Het minimum loon van een Mexicaan is $ 5,- per dag.

Na deze stop gingen we in de Unimog verder, dit keer al snel het binnenland in. Het zand vloog om je oren en je moest je af en toe stevig vasthouden aan de lussen boven je hoofd.

Toen we in de jungle van Mexico kwamen, stapten we uit voor een wandeling. De gids vertelde dat hier nog jaguars en poema's leven. Maar ze slapen overdag en bovendien laten ze zich nooit zien.

Dus het werd weer een botanisch toertje, maar we bleven gelukkig niet bij elke boom staan. 

een krekel

Het was inmiddels half 3 en ik begon een beetje om te vallen van de honger. Weer terug bij de Unimogs kregen we een biertje (Peter en ik waren de enige die dat afsloegen). Ik snapte er niks van; bier op je nuchtere maag in de middaghitte... vragen om problemen als je het mij vraagt. Maar die Amerikanen waren wel wat gewend blijkbaar.

Dit keer gingen we over modderstromen en kuilen;

En eindelijk kwamen we bij een huisje waar fruit klaar stond. 

Daarna kregen we een tortilla demonstratie en mocht één van de groepsleden het deeg maken uitproberen;

Daarna werden er tortilla's van gebakken en kon ik eindelijk wat eten;

Ik weet niet of het kwam doordat ik zo'n honger had maar ik had nog nooit zulke lekkere tortilla's gegeven; de hete deegflapjes vullen met bonen, guacamole en salsa en eten maar. Ondanks dat de gids zei dat dit een voorafje was, at ik er 3 op. Het was heerlijk en het hoofdgerecht is altijd afwachten.

Daarna weer door de jungle naar het restaurant, dat pal aan het strand stond. 

Hier kregen we nog bonensoep, en salade, spiezen met varken, kip en rund en gegrilde groente. Het smaakte allemaal even lekker maar toch had ik geen spijt van die 3 tortilla's.

De tequilla vloeide rijkelijk en ik bleef me verbazen over de drank die iedereen naar binnen sloeg.

Na het eten was de keus tussen koffie leuten, zwemmen in de oceaan of in een 2 persoons hangmat... en na een half uurtje reden we met de Unimogs terug naar de boot, terwijl sommigen weer aan het bier drinken sloegen.

Donderdag, 1 november

Vandaag weer een vaardag. 

Eerst yoga op een hoekje van de wandelpromenade, daarna ontbijten, en toen heeft Peter zonder enig aandringen uit eigen beweging voor 18 december 2019 22 dagen naar Antarctica geboekt! Dus geen 25 jarig huwelijksfeest maar een reis. 

Het verbaast Peter zelf ook dat hij het zo naar zijn zin heeft tijdens deze cruise.

Daarna ruim een uur over het Promenade dek rondjes gelopen. Ik moet toch mijn ei kwijt en Peter ging naar de gym.

Plotseling dook er heel in de verte een walvis op. Hij spoot nog water ook. 

Een kwartier later zag ik er eentje heel dicht bij de boot. Ik had toevallig wel mijn mobiel bij me, maar eer dat ik die in foto-shoot-stand had was de walvis al weer vertrokken. 3 minuten later sprongen er opeens allemaal kleine bruine dolfijnen rond. Wel 5 minuten lang maar het is erg moeilijk foto's maken met een I-phone. (later bedacht ik me dat er ook een stand is om een rits foto's te maken, maar ik had me nooit verdiept hoe dat nu moet).

Dus tja; dit is mijn beste foto, haha;

Het water was volledig vlak dus al die witte spatjes komen van de dolfijnen.

We hebben geluncht met 2 Katwijkers die ik op het Promenade dek ontmoet had. Aardige lui.

Om 14 uur was er een 5 km wandeltocht voor de kankerbestrijding onder het mom 'On deck with a cause'.

Ik had wel mee willen wandelen maar ik dacht dat je dat over de slome oudjes zou struikelen. Vreemd genoeg was het aantal meelopers heel veel lager dan ik had gedacht en het tempo was ook niet onaardig. Maar ik kon niet meer meelopen omdat de lunch met de Katwijkers wat te lang had geduurd. Weten we dat ook weer voor de volgende keer.

De dame links voor heeft zelf kanker. Ik heb een keer heel lang met haar gepraat. Een dappere vrouw met een man die haar door dik en dun steunt. Indrukwekkend stel.

De reis begint ten einde te lopen... nog 1 vaardag en dan eindigen we in San Diego, Californië vanwaar we naar huis vliegen.

.

Panama kanaal cruise

Woensdag, 17 oktober 2018

In februari vertelde vriend Robert dat hij een cruise ging maken in maart door het Panama kanaal. Ik had ZO graag met hem meegegaan, maar ik maart had ik te veel lessen die ik niet kon missen dus er maar van af gezien. Ik vertelde het tegen Peter, en die liet zich toen ontvallen dat hij het Panama kanaal wel wilde zien. Een concurrerende baggermaatschappij heeft het onlangs nog flink uitgebaggerd; misschien was dat mede een reden tot zijn interesse. Ik besloot direct de koe bij de horens te pakken en eens te kijken wanneer de Holland Amerika Lijn deze tocht opnieuw zou varen. Het bleek in oktober te zijn en voor dat Peter zich kon bedenken hebben we de reis geboekt.

We varen van Fort Lauderdale in Florida via het Panama kanaal naar San Diego in Californië, en maken 8 stops onderweg in 7 landen;

Omdat de boarding plaats in Amerika is, moest Peter nog een ESTA visum regelen. De mijne was nog geldig van vorig jaar. 
Voor degene die het nog niet weten; Peter is eind augustus voor een nieuwe baan in Dubai begonnen - het project in Brazilië lag al sinds begin mei voor onbepaalde tijd stil. Voor die baan is hij vorige maand een half dagje in Iran geweest - en toen hij daarna zijn ESTA visum wilde aanvragen, werd hem dat geweigerd omdat hij in Iran was geweest!
HELP!
De Amerikaanse ambassade in Nederland zat vrij vol voor persoonlijke gesprekken, en in Dubai kon hij pas een week voor we zouden vertrekken terecht, omdat het even duurde voor hij zijn verblijfsvergunning voor Dubai in orde had. Zowel de van Oord visum mannetjes in Nederland als in Dubai zagen het zeer somber voor hem in, en we hielden al rekening met de optie dat hij naar de Bahama's (onze eerste stop) moest vliegen en terug via onze laatste stop in Mexico.
Maar het wonder gebeurde; 2 dagen voor vertrek streek Amerika over zijn hart en gunde hem een visum - en dan ook nog gelijk voor 10 jaar!

Dus erg opgelucht vertrokken we vanmorgen in alle vroegte om via New York naar Miami te vliegen.

We kwamen om 21 uur in ons hotel (bij het vliegveld van Miami) aan, met huurauto. Het was inmiddels 3 uur in de nacht in Nederland; dus we zijn maar snel ons bed ingedoken.


Donderdag, 18 oktober.

Ik werd om half 5 wakker en besloot maar te gaan douchen. We wilden vroeg in de auto zitten vandaag, omdat we naar Universal Studios in Orlando zouden gaan, wat 3.5 uur rijden van Miami ligt. Ik ben een groot fan van Harry Potter, en ik wilde dolgraag Harry Potter world, een onderdeel van Universal Studios, bezoeken.
Peter heeft helemaal niks met Harry Potter en ook weinig met pretparken, maar hij wilde me toch ook niet alleen laten gaan, wat ik ontzettend waardeerde.

Om 6 uur reden we weg en rond 10 uur waren we in ons hotel in Orlando, dropten onze koffers en reden in 5 minuten naar Universal Studios. 

(Ik vrees dat het in mijn enthousiasme wel een heel erg lang verhaal is geworden; dus ik snap volkomen als je nu al afhaakt en doorgaat naar de volgende dag.)  ;-)

Voor 11 uur waren we binnen en toen kwamen we er pas achter dat Harry Potter world over 2 van de 3 Universal Studios - parken was verdeeld. Dus we breidden het gebruik van onze dagkaart nog wat verder uit; we hadden al een unlimited express ticket (verkort de wachttijden met 50 - 90%; we waren er maar 1 dag en we wilden die niet doorbrengen in wachtrijen.)

Opgewekt en vol verwachting (ik) en gelaten (Peter) liepen we richting Harry Potter world. Ik word altijd als een kind zo blij in thema parken. Normaal kan ik Peters wandelpassen maar netaan bij houden, maar hier loop ik de hele dag voorop en zit te klagen als Peter ALWEER naar de wc wil of dorst heeft. 

Eindelijk liepen we door de gate naar het dorpje Hogsmeade;

Er lag 'sneeuw' op alle daken;

en het zag er nog echt uit ook. Volgens mij hebben ze het hele originele filmdecor overgebracht naar Orlando. Het zag er geweldig uit. Allerlei leuke schot en scheef staande huizen met winkeltjes. Sommige waren echte winkels en sommige hadden alleen maar hele leuke etalages;

Er stond een lange rij voor de toverstokken winkel en mijn nieuwsgierigheid was gewekt. Dus in de rij. Er bleek binnen een soort toneelstukje met het publiek uitgevoerd te worden; iemand uit het publiek werd mbv Ollivanders een toverstok aangepast;

Er ging van alles mis (bloemen verlepten, schappen toverstokken vielen bijna om) voordat de juiste toverstok voor het meisje uitgekozen was. Als ze die wilde kopen, kon dat in de achterkant van de winkel, dat dan weer wel. Ruim $52,- maar dan heb je ook wat; met deze toverstokken kun je allerlei dingen laten bewegen in de etalages. Het was nog niet eens makkelijk; overal zag je kinderen (en volwassenen!!) oefenen met hun pas gekochte toverstok.

De jongen in de zwarte mantel links vooraan probeert de zwarte toverpot om te kiepen.

Achter het dorpje was de ingang naar Zweinstein, het kasteel waar Harry Potter zijn toverlessen kreeg. 

Voor het eerst konden we onze express-pas gebruiken. De wachttijd was 30 minuten (het was een hele rustige dag volgens kenners) en wij zaten binnen 5 minuten in de stoeltjes van de attractie. Onderweg werden er allerlei toneelstukjes opgevoerd die levensecht leken, maar alleen de ruimte was echt en de toneelspelers werden geprojecteerd. Maar dat kon je niet zien; het leek alsof Harry, Ron en Hermelien er zelf waren, op 10 meter afstand. Er waren hele wanden met de bekende pratende schilderijen;

rechts boven de kamer van Perkamentus die ons zelf toesprak (je ziet hem op de foto in de nis boven zijn bureau. En de 'echte' sorteerhoed was ook tentoongesteld.

De attractie zelf was de meest bijzondere die ik ooit heb meegemaakt. 

Je zat met 4 mensen naast elkaar op een rij, je benen bungelden in de lucht, en opeens gierde de wind door je haren, vloog je over het dak van het kasteel met voor je Harry Potter himself op een bezemsteel. Door de wind en de bouw van het kasteel moesten we nog heel goed kijken waar we vlogen. We botsten net niet tegen een muur, werden gered door Hagar, raakten bijna verstrikt in de boze wilg, en na nog een paar van dit soort acties die ik vergeten ben, zaten we opeens midden in een wedstrijd zwerkbal. Het blonde ettertje Malfidus probeerde ons van onze bezem te duwen, maar Harry waarschuwde ons en werd zelf bijna door een snitch van zijn bezem gemept. 

Of het allemaal nog niet moeilijk genoeg ging, werd het opeens ijskoud en grimmig, en doken er dementors op die ons probeerden te kussen. Gelukkig kwamen Harry, Ron en zijn tweelingbroers ons te hulp en vlogen we via het raam de zolder van het kasteel door en daarna aan de andere kant er weer uit. Prachtige vergezichten, triomfantelijke muziek en we vlogen vlak over het enorme meer. Daarna via de hoofdingang het kasteel weer in, waar in de grote zaal alle leraren en leerlingen van Zweinstein ons toejuichten.

En daarna zaten we opeens weer in onze stoeltjes van de 8-baan, en mochten we uitstappen. Ik wilde direct nog een keer. Het was ZO ontzettend goed gedaan en het ging zo snel, ik wilde het allemaal nog een keer meemaken. 

Peter echter zag een beetje witjes om zijn neus. Hij zei dat hij de Pretzel die hij net had gegeten maar net aan binnen had kunnen houden. Maar zelfs hij was erg onder de indruk en ik zei dat we dit keer gewoon rustig eerst door het kasteel zouden lopen, wat foto's zouden maken en als we dan eindelijk aan de beurt waren zou het wel gezakt zijn. Dus wij voor ronde 2. 

Toen we na misschien 10-15 minuten weer aan de beurt waren, bleek dat Peter het 2e ritje alleen maar bezig was geweest om met alle macht zelfs het eten van gister niet uit te kotsen. Toen we uitstapten, zag ik zelfs in het donker dat het niet zo goed met hem ging. Buiten zag hij spierwit en hij zweette als een otter. 

Het zakte maar heel langzaam.

We liepen naar Hogsmeade station, voor de treinreis met Hogswarts express naar perron 9 3/4 in Kings Cross, Londen. (het andere deel van Universal Studios).

We mochten plaats nemen in een coupé achter de rode stoomtrein, en met 8 mensen per coupé gingen de coupédeuren dicht en achter het raam begon zich een film af te spelen met eerst dreuzel dorpen, dan door eng bos vol centaurs, spinnen, en hippogrieven, vervolgens prachtige uitzichten over enorme meren en ondertussen zag je in de corridor silhouetten van Harry, Ron en Hermelien die schoolzaken aan het bekokstoven waren. 

Het was leuk gedaan maar niet spectaculair en zeker niet 'levensecht'. Het station van Kings Cross was heel goed nagemaakt, en daarna liep je langs de paarse dubbeldekker met het skelettenhoofd als bestuurder, en de vreemde kaartjesknipper, naar Diagon Alley.

Hier belandde je weer in de filmwereld van Harry Potter. Je kon eten in de eetzaal van Harries kostschool (zo vol dat we snel door zijn gelopen), snoepwinkels waar de gaten van in je kiezen sprongen door er alleen maar binnen te lopen;

er was een sportwinkel voor Zwerkbal benodigdheden, en midden tussen de winkels domineerde Gringotts, de bank waar dwergen het goud van de tovenaars bewaakten in onderaardse grotten.

Er was een draak, die bewoog af en toe vuurspuwde, om de toren gevouwen. En hier kon je mee op 'de ontsnapping uit Gringotts'. Peter was nog steeds wat witjes rond zijn neus en hij wilde gewoon buiten wachten en dan zou ik het gaan uitproberen. Dus ik liep de bank binnen, waar de dwergen met hun puntoren maar net boven de bureau's uit kwamen. 

Een onvriendelijk volkje. Via een 'lift'  belandde je in een paar scenes met geprojecteerde filmfiguren.
Hier een foto van dezelfde locatie met en zonder flits. Met flits zie je alleen de kamer; zonder de flits ook de filmfiguren;

Daarna kwam je uiteindelijk in de karretjes waar Harry Potter in de film ook afdaalde naar de kluis van zijn vader. Ik stapte in en wederom ging het in rotgang door onderaardse gewelven, langs Voldemort en Beatrix Belladonna die probeerden je te betoveren (of erger), slangen, hippogrieven en draken die hun vuuradem in je gezicht spuwden. Het was niet zo misselijkmakend als de eerste (waar ik ook weinig last van had), en ook niet zo overweldigend, maar wel heel erg mooi en zo bijzonder goed gemaakt.

Daarna liep ik terug naar het muurtje waar Peter nog steeds tegenaan stond pips te wezen. Toen ik hem alles vertelde, besloot hij dat hij eerst meer eten in zijn buik wilde. Dus wij op zoek naar eten. Nou, eten genoeg, je struikelde over de vette happen. Hij koos voor een kipsandwich en een cola en ik had nog een noodrantsoen quinoa salade uit Nederland bij me, die ik met smaak op at.

Daarna begon hij eindelijk op te knappen.

We besloten eerst nog even een paar andere attracties van dit deel van de Universal Studios te bekijken, en op aanraden van een paar werknemers begonnen we met de Me Mignons. Met een brilletje op maakten we een reis door een wereld vol gele poppetjes. Wel aardig. Hierna naar de 'wraak van de mummie'; zijn we in Singapore ook geweest, was ook wel aardig. Toen naar ET waar we boven de wereld zweefden, best aardig maar we vonden allebei de droomvlucht in de Efteling beter. Toen naar Men in Black waar we in een karretje met een lasergun boeven moesten afschieten. Je kon je scores met elkaar vergelijken. Ik schoot als een gek maar mijn eindscore was 6000 tegen Peter 80.000. Ieder z'n kwaliteiten en schieten is dus duidelijk niet de mijne.

Daarna nog naar iets van de Transformers. Ik moest toegeven dat het heel goed gedaan was, met effecten a la Harry Potters achtbanen, maar ik heb niks met Transformers dus ook dit was 'wel aardig'. Ondertussen liepen we de parade nog tegen het lijf. Maar karren met Sponge bob, Shrek, en al die andere vage nieuwerwetse Disney animatie film-figuren kunnen mij niet bekoren. Geef mij dan maar Disneyworld met Assepoester, Sneeuwwitje en Doornroosje.

Peter besloot dat hij nu toch wel de 'Escape van Gringotts' wilde proberen, dus we liepen terug naar Diagon Alley waar ik veel vrolijker werd. 

Het was inmiddels al na 15 uur en vreselijk druk; de normale wachttijd voor Gringotts was opgelopen tot 50 minuten en onze Express Lane duurde ook minstens 20 minuten. Peter had gelukkig geen last van deze attractie en was ook van mening dat dit de 2e beste was na Zweinstein.

We wilden met het treintje terug naar Hogsmeade maar de wachtrij was opgelopen naar 70 minuten en we rekende uit dat onze Express Lane ook minstens een half uur zou duren dus besloten we te voet naar het andere park te gaan (= 20 minuten lopen). Ik wilde heel graag nog een keer naar Zweinstein en Peter wilde heel graag koffie in Starbucks en niet naar Zweinstein, dus toen we langs een Starbucks kwamen haakte Peter af. Ik ging nog een keer met Harry op een bezemsteel en daarna even lekker snuffelen in een soevenirswinkel en ik vond nog een kerstwinkel ook! (Alleen kwam ik in alle winkels maar 1 miezerige lelijke koelkastmagneet tegen, toch een gemiste kans voor het themapark, haha).

Het was al half 6 toen ik Peter uit de Starbucks op viste (die had innig tevreden een uur van Oord mails weg zitten werken) en we besloten dat we nog even een paar andere attracties gingen bekijken. De attracties van Jurrassic Park en Grand Jurrasic waren beiden met van die rubber bootjes waar we mensen echt doorweekt uit zagen komen. (Bij eentje konden toeschouwers zelfs muntjes voor kopen om nog extra op de bootjes te kunnen richten met waterkanonnen! Bij de uitgang stonden ook droogmachines voor mensen die tegen betaling (voor niks gaat hier de zon niet op) zich zelf droog konden laten blazen. Deze 'lol' lieten we aan ons voorbij gaan.

Ik liep al stukken minder hard als 7 uur geleden en we besloten allebei dat we nog de King Kong attractie in wilden en dat dat de laatste was. Deze was ook heel goed gedaan. Apen en dinosaurussen vochten om beurten om het karretje waar wij in zaten in stukken te scheuren. Het was perfect gedaan; midden in jungle en barre vlaktes, door bergen en dalen. 

Tegen half 7 besloten we dat we naar huis wilden. Er waren nog 2 enorme spectaculaire open lucht achtbanen maar daar kan ik niet meer zo goed tegen en Peter was niet enthousiast genoeg om er alleen in te willen. 

Ik had zelfs geen fut meer om tot 20 uur te wachten tot het Halloween nachtprogramma zou losbarsten. Maar we waren dan ook wel al sinds 4.30 uur 's nachts in touw en een jetlag van 6 uur hakt er toch ook wel in.

We reden terug naar het hotel, aten daar een hapje en om half 10 lagen we in bed.

Vrijdag, 19 oktober

Omdat we om 11 uur op het vliegveld van Miami opgepikt zouden worden door de organisatie van Holland America Line, stonden we weer om 5 uur op en om 6 uur reden we terug naar Miami. Hier kwamen we keurig om 10 uur aan en het inleveren van de auto was binnen 5 minuten gepiept. Dat weten ze wel te organiseren die Amerikanen!

We liepen naar de afgesproken plaats waar we eerst twijfelden of we wel goed zaten tussen alle rollators, wandelstokken en steunkousen. (die laatste heb ik zelf ook, maar die draag ik nooit als het heet is maar nu kwam ik er achter dat ik ze rustig onder zomerjurken aan kan trekken, haha).

Klokslag 11 uur werden we door een dame een bus in gedirigeerd, en binnen 40 minuten kwamen we aan in Fort Lauderdale, waar het enorme cruiseschip al klaar lag. Ook het boarden duurde nog geen kwartier!! Ongelovelijk wat een efficientie om 1400 toch niet al te snelle bejaarden aan boord te krijgen. En tijdens het boarden werd er ook nog een foto gemaakt;

We kregen onze kamersleutel en een dagprogramma en de kamer viel niet eens tegen hoewel we als beginners ons een benedenhut hadden laten aansmeren. Wel met een raam;

We zaten op de 2e etage en de bovenhutten op de 7e waren twee keer zo duur en twee keer zo groot, maar over onze hut was zelfs Peter, die toch wel wat hotelkamer eisen heeft, heel tevreden. Een prima badkamer, meer dan voldoende kastruimte, een royale bank, een bureautje, en 2 flinke bedden.

Vol verbazing bestudeerden we maar eerst eens ons dagprogramma. Vanaf binnenkomst tot diep in de nacht was er al van alles te doen. We gaan hier tijd te kort komen!!

We lazen ons in de boekwerken die voor ons klaar lagen, en besloten toen een rondje te lopen. Tot onze verrassing zagen we dat er ook lunch mogelijkheden waren. Omdat officiële boarding time tot 16 uur was, hadden we gedacht dat we geen lunch zouden krijgen. Maar er stond bij het zwembad een taco-bar klaar met behalve vlees en taco's ook allerlei sla, bonen, tomaten, avocado etc. We maakten een bordje met wat eten en toen dat op was ontdekten we dat de enorme eetzaal met enorme hoeveelheden eten achter een hoekje lag en ook open was...

Na onze lunch moesten we heel snel naar een introductie voor nieuwe cruise gangers. Van de 1400 passagiers aan boord kwamen er maar 100 naar de lezing; en velen bleken niet echt nieuwelingen te zijn maar wilden 'opfriscursus' of waren met andere cruise maatschappijen geweest. Het was wel een grappig verhaal en daarna moesten we even naar de tour desk waar je je uitstapjes aan wal kunt boeken. Wat we wilden hadden we al van de zomer uitgezocht en geboekt (gewaarschuwd door een 'ervaren' cruise ganger dat  populaire uitstapjes soms snel vol kunnen zitten). 

Ons snorkeltripje van de volgende dag, als we op de Bahama's zouden zitten, was gecanceld wegens problemen met de boot. We hadden voor de ochtend al een natuurwandeling geboekt, maar we hadden allebei geen zin in strandhangen de rest van de dag. We konden kiezen uit wel 10 andere opties, waaronder jetskies, glasbodemboot, fietstocht, kanoën, en zwemmen met pijlstaartroggen. Nou heb ik al gezwommen met dolfijnen, walvissen maar nog niet met roggen. Peter maakte het niet zo veel uit, dus boekten we dat maar.

Daarna moesten we naar onze kamer; de veiligheids oefening afwachten. We hoorden de diverse alarmsignalen, kregen instructies van de (Nederlandse) kapitein, en daarna moest iedereen naar de reddingsboot die op je sleutelkaart staat. Het verliep zeer geordend. We stonden vervolgens nog een kwartier buiten aan boord te kijken  naar diverse demonstraties, bv hoe je zwemvesten aan moet trekken, en daarna waren we weer 'vrij'. 

Het liep inmiddels tegen 16 uur, en iedereen zocht een mooi plekje voor het vertrek uit Fort Lauderdale. 

Peter in wit t shirt houdt lossen van trossen in de gaten

zwembadje op het achterdek

Peter wilde graag het lossen van de trossen zien, ik verkende het promenade dek (er was ook nog een tennisveld(je) en een basketbal veld, en 2 vrij kleine zwembaden.

De cocktails vloeiden rijkelijk, er werden vette happen uitgedeeld en even later vaarden we de volle zee op.

We hadden lootjes ingevuld voor de loterij in de luxe en peperdure salon, en de trekking zou om half 5 zijn in de gym. We besloten dat we terwijl we de trekking aanhoorden (je moest aanwezig zijn) wel even onze spieren konden gebruiken ondertussen. (de gemiddelde cruise ganger komt 1/2 tot 1 kilo aan.......

per dag!!), dus Peter op de lopende band en ik rolde mijn yoga matje uit.

We vielen niet in de prijzen en we waren verbaasd te zien hoe groot de opkomst van de loterij was; iedereen suf het half uur durende spa-verkoop-praatje aan horen.

Daarna even douchen en toen was het opeens al ruim na 19 uur; hoogste tijd voor het avondeten.

Er zijn diverse opties om te eten aan boord. De meeste mensen kiezen voor het buffet. Dat noemen we 'de vreetschuur' en zijn van plan daar niet vaak te verschijnen.

Een andere populaire optie is a la carte in een gezellige zaal, waar je kunt kiezen om met vreemde mensen aan tafel te gaan of met je eigen gezelschap. 

En dan zijn er nog minstens 2 sjieke restaurants waar je moet betalen voor je eten.

Wij besloten dat we a la carte wilden eten, en Peter wilde graag met z'n tweeën aan een tafel. We kwamen terecht naast een andere twee persoons tafel, 30 cm tussenruimte, en al gauw raakten we aan de praat met het stel; Canadezen met veel reiservaring. Hij had zelfs zonder gezin een paar jaar in Zoetermeer gewerkt. Ze hadden ook 2 studerende kinderen, zoon en dochter, en die studeerden precies hetzelfde als onze kinderen, maar dan wel in Canada natuurlijk. Het werd een heel gezellige avond.

Pas om half 10 waren we klaar; Peter wilde nog heel graag even naar de life entertainment, en hij vindt dat niet erg om daar alleen heen te gaan, want hij weet dat ik daar toch binnen 1 minuut genoeg van krijg. En ik had even tijd om aan mijn blog te werken.

Zaterdag, 20 oktober.

Vanmorgen vroeg kwamen we aan in de Bahama's. We zouden op het eiland Half Moon Cay van boord gaan. De Bahama's bestaat uit 700 eilanden en Cays. Het verschil tussen een eiland en een cay is de afmeting.

Van die 700 zijn er maar 29 bewoond; 14 door inwoners en de rest is privé bezit van filmsterren en cruisemaatschappijen.

We ontbeten om 7 uur en om 8 uur zaten we in de eerste lichting die van boord ging. Het schip was te groot om in Half Moon Cay van boord te gaan; daarom moesten de passagiers onder uit het schip overstappen op een kleiner bootje. We hadden om 9 uur een natuurwandeling geboekt. We waren om half 9 op het eiland en we hadden nog even tijd om rond te kijken en te genieten van spierwit zandstrand en prachtige blauwe zee. De zon scheen al goed en we waren blij dat we niet de hele dag op strand gingen liggen.

De kustlijn van Half Moon Cay

Varen door de baai; ons cruise schip op de achtergrond.

De wandeling was leuk, informatief maar een beetje te sloom. Maar omdat het al zo heet was, was dat geen echt probleem. De gids stond om de haverklap stil om wat uit te leggen over de flora en fauna van Half Moon Cay. Half Moon Cay is een halve maan vormig eiland, misschien een halve km lang, een paar honderd meter breed en eigendom van Holland America Lijn. Er wonen 45 mensen, die allemaal werkzaam zijn voor HAL. De rest woont op nabijgelegen eilanden en moet elke dag 1 of 2 uur enkele reis per boot naar het werk.

Een greep uit de uitleg;

Links een boom die elke 7 jaar vruchten geeft. En die vruchten zijn nog niet lekker ook, maar kolibries zijn er dol op.

Rechts zie je de mangroven aan de kust; die beschermt het land tegen de zee.

 Er leven een paar soorten spinnen. Links een bananenspin en rechts een kruisspin.

De koningspalm heeft ringen rond de stam; elk jaar krijg hij 1 ring erbij. De rechter heeft vruchten (oneetbaar).

Tot onze ergernis kwamen we ook langs de baai waar de pijlstaartroggen in zwommen, gelokt door voer. We konden ze zo goed zien dat we eigenlijk spijt kregen van ons geboekte toertje. Maar daar was niks aan te doen. 
Dit is een 'upside down kwal';

Om half 11 was de wandeling voorbij en Peter dronk een cola en ik sloeg mijn slag in de plaatselijke soevenirswinkel. Een erg leuke koelkastmagneet. Jawel. Ik mag die tegenwoordig alleen maar kopen van mezelf als ik ze echt bijzonder vind. Nou, en dat was deze.

Daarna was het tijd om naar de bbq area te gaan, voor een bbq op het strand, maar iedereen ging lekker in de schaduw op tafels en banken zitten. We zijn geen 18 meer (en sommige zelfs geen 80).

Misschien was daarom de mais zo goed doorgekookt; zo blijven alle kunstgebitten fijn op hun plek zitten. 

Na de lunch was het tijd om met de pijlstaartroggen te gaan zwemmen. We hadden er allebei eigenlijk geen zin meer in omdat we ze al gezien hadden, maar we gingen toch naar het strandje. Het bleek dat er slechts 1 ander echtpaar had geboekt voor deze toer. We kregen zwemvesten om (zucht) en snorkelmaskers en strandschoenen.

Na een korte brieving mochten we het water in, en de pijlstaartroggen kwamen al snel aanzwemmen; voor hun het teken dat het tijd was voor een portie verse vis.

We mochten uitgebreid eerst snorkelen boven de roggen, en de tientallen andere visjes die er rond zwommen.

Toen kregen we uitleg over een zeekommer (die ziet er uit als een dikke donkerbruine drol) en het zou geluk brengen als je 'm kuste.

We mochten ook een enorme rode zeester vasthouden en bewonderen (verrassend zwaar!) en er lagen ook een paar flinke schelpen; op de foto zijn ze gewoon grijzig maar als je ze omdraait is er een prachtige roze onderkant. Je kunt er je vingers diep insteken en je voelt dan het schelpdiertje dat erin zit.

Links de zeekommer, en 2 schelpen onder en voor de rode zeester. 

Hierna pakte de jongen een rog beet. Het zijn allemaal vrouwtjes; de mannen kunnen erg agressief zijn. Hun steken kunnen dodelijk zijn en het is me niet helemaal duidelijk waarom deze vrouwtjes zo met zich lieten sollen... 

In elk geval tilde de jongen ze bijna uit het water en kon je hun huid voelen; ruw en flinke stekels in het midden. Rond de ogen zaten diepe gaten. De onderkant was heel zacht (en spierwit) en als ze langs je benen zwommen dan kwam de onderkant tegen je benen aan wat lekker zacht aanvoelde.

Daarna kregen we allemaal een stuk vis die je in je vuist moest klemmen.

De jongen tilde vervolgens de vis weer half op; de bek zit ongeveer 15 cm van de punt af, aan de onderkant. Als je het visje te snel los liet dan gaan andere visjes er mee vandoor en als je te laat los laat voel je de tanden van de rog. 

Toen de vis op was mochten we nog zo lang we wilden zwemmen tussen de roggen en daarna was het toertje over. We vonden het alle vier verrassend leuk!! En waren heel blij dat we toch gegaan waren!

Er bleek een meneer aan de kant met zijn Ipad foto's van ons gemaakt te hebben. Die waren erg leuk! Hij beloofde ze op te sturen maar nog niks ontvangen...

Deze rog is zijn staart kwijt geraakt door een haai. Zijn ogen zitten op een kwart van de punt vooraan.

ja hoor; de foto is opgestuurd! iedereen heeft vis in zijn vuist en mag om beurten de rog voeren.

Hierna bestond nog de mogelijkheid om een dik uur aan het strand te liggen maar Peter wilde terug naar de boot (kon hij mooi nog even hardlopen in de gym zonder deining) en ik had nog wel even in zee willen zwemmen maar vond het ook best mee terug te gaan.
Braaf zijn we allebei een uur in de gym geweest en ik ging daarna nog even de sauna uitproberen; goed heet en niemand te bekennen!

Daarna douchen en naar de eetzaal voor ons diner. We kozen dezelfde eetzaal als gister, maar de tafels voor 2 waren vol dus moesten we OF wachten OF aanschuiven. We kozen voor aanschuiven en we kregen een plekje aan een ronde tafel voor 8 personen. Peter zat naast een Nieuw Zeelands echtpaar, die een wat moeilijk verstaanbaar accent had maar zowel de Alaska als de Antartica cruise gedaan had en zij waren zeer enthousiast over de Antartica cruise en vonden de Alaska cruise een beetje te veel tijd aan boord hebben.
Ik zat naast een hele dikke, hele drukke en vervelende Amerikaan. Heb even beleefd met hem gepraat en na ons hoofdgerecht was ik hem helemaal zat en zijn we voor Peters koffie maar naar een koffie bar op de 5e etage gegaan.
We lopen heel wat trappen af hier. Vooral naar de gym, sauna en de vreetschuur die allemaal op de 8e liggen (onze hut is op de 2e) maar we vertikken het de lift te nemen.

Toen de koffie op was wilde Peter nog naar de winkels (niks bijzonders) en toen ging hij naar een goochelshow met een komische goochelaar, en daarna naar een bar met life muziek. Ik geloofde dat wel en ging aan dit blog werken.

Zondag, 21 oktober.

Vandaag een volle dag op zee. 

Ik werd vanmorgen om 6 uur wakker, dus daar zit al verbetering in. Ben ook aan de hele lichte deining gewend in mijn bed. De eerste nacht had ik moeite met inslapen daardoor.

Omdat Peter nog geen ogen open deed, ben ik om 7 uur met mijn yoga matje naar de gym gegaan. Het is er schreeuwerig maar wel reuring en dat is wel weer leuk. Ik rol gewoon in een hoekje mijn mat uit en dan bespied ik uit een ooghoek de gym. Peter is met stip de fitste. De eerste dag liepen er nog 2 andere mannen een beetje vlotjes op de band maar dat bleek bemanning te zijn. 

Toch... ik moet toegeven... de gym wordt erg druk bezocht.

Om half 9 was ik terug in de kamer; Peter zat al hongerig te wachten dus even gedouched en toen naar de vreetschuur. Het ontbijt vind ik daar prettig; er is volop fruit, en dat is voor de ochtend genoeg voor mij.

Peter heeft havermout ontdekt en dat eet hij, met wat fruit vooraf en meestal 2 eieren als toetje.

Daarna moest ik kiezen tussen een kookklas en een lezing over midden Amerika. Peter wilde wel naar de lezing, en hij wilde wel aantekeningen maken, dus ik ging naar de Italiaanse kookklas. Binnen 5 minuten had ik het menu door; spagetti zonder groente, bruschetta en een sladressing. Dus ik maakte dat ik weg kwam, snel naar de lezing en er was gelukkig nog een plekje vrij naast Peter.

Het was zeer informatief en na de lezing ging Peter even de gym in en ik ging even studeren.

Daarna was het al weer lunchtijd. Als je wilt kun je hier zonder veel moeite inderdaad 1 kg per dag aankomen. Wat een eten, de hele dag door. Wij houden het bij een salade, roerbakgroente, en Peter neemt een stukje vis of vlees. Ik wat noten of bonen. Er is ook elke dag sushi maar die is erg droog. Brood, grote stukken bbq vlees, een enorm toetjes buffet, ijs, je kan het niet verzinnen of het is er.

Na de lunch wilde Peter graag de grand Prix kijken aan het zwembad en ik dook het zwembad in voor wat beweging. Ik ging maar rondjes zwemmen, want dan kon ik blijven zwemmen; 3 slagen heen, 90 graden draaien, 2 slagen, 90 graden draaien, en 3 slagen terug. Het zwom niet lekker maar er was nog een meneer die met mij mee rondjes begon te zwemmen dus hielden we elkaar bezig. Daarna dook ik nog even de sauna in en toen ik terug kwam was de grand prix afgelopen.

Daarna stond er 'je voetafdruk en je houding' op het programma. Peter geloofde het wel maar ik was een beetje nieuwsgierig. Ik bleek de enige te zijn (je kan daar elke dag op een bepaalde tijd voor langs bij de gym en soms zag ik er veel mensen voor). Ik kreeg een saai 25 minuten durende preek nadat mijn voetafdruk was gemaakt - ik belastte mijn grote teen en de bal van mijn voet te veel - en het advies; een paar inlegzooltjes voor $ 200,-. Daar ga ik nog even over nadenken. (niet).

Daarna nog even onder de douche en omkleden want het was 'gala avond' vanavond. Dwz anderhalve smoking en 2 lange jurken gezien maar iedereen had wel z'n best gedaan. Er was nog een fotograaf die wel grappig was dus we lieten nog even vrijblijvend wat foto's maken. Sta ik ook nog eens een keer ergens op. Ik ken niemand die zo weinig foto's maakt als Peter.

Het diner in de a la carte eetzaal was iets uitgebreider, en we hadden gelukkig een tafel voor 2. Naast ons werd een gemengde tafel opgevuld. Het leken wel aardige mensen maar er zat ook weer 1 brulaap tussen. De Canadezen van onze 1e avond zaten er ook aan en ik zag Peggy ook af en toe wanhopig kijken (zij zat naast de brulaap).

We waren maar net op tijd klaar met eten, en toen moesten we al naar het grote theater voor de avondshow die geopend zou worden door de kapitein. Alle kapiteins van de Holland Amerika Lijn zijn nog Nederlanders, en deze man was geen entertainer maar toch lachte de zaal om zijn grapjes. Het was geen onaardige man;

De entertaining van die avond was een zang en dans show. Ik zat er nu toch dus kon het best een kans geven. Na 3 minuten was ik het zat. 4 schreeuwertjes die een beetje mee hopten op de muziek, mwah. Na 5 minuten was het voorbij en toen kwamen er 2 dansstellen de chachacha dansen. Dit was wel aardig maar toen daarna dat eerste kwartet weer het podium ophuppelden hadden mijn oren genoeg gehad. Ik weet het; het ligt aan mij. De hele zaal zit stampvol en ook het balkon. En ik hou het nog geen kwartier vol. Helaas voor Peter. Die bleef nog wel. Ik vroeg aan hem hoe lang hij een yoga demonstratie vol zou kunnen houden maar dat vond hij geen vergelijk. Nou - dan hebben je oren wel stukken minder te lijden...

Maandag, 22 oktober.

Vannacht werd de klok een uur teruggezet en het tijdsverschil met Nederland is nu 7 uur.
Al die oudjes (inclusief ik) doen niet aan uitslapen en om 6 uur was de gym al goed vol. We hebben nog een volle dag op zee vandaag. Natuurlijk vind ik het heerlijk om aan land te gaan en wat te zien, maar die 'zee dagen' zijn absoluut niet vervelend. 
Na de gym gingen we ontbijten. We ontwikkelen zelfs al iets van een 'routine'. De eerste interessante lezing was om 10 uur dus kon ik na het ontbijt nog mooi de stretch en relax les uitproberen. De krachtpatser uit Servië, de PT van Holland America Line, gaf ook de stretchles. Duidelijk met heel veel tegenzin. Zijn spieren zaten hem flink in de weg zal ik maar zeggen. Hij hield elke stretch een minuut vol en stiekum keek ik wat om me heen. Tja. Wat zal ik er van zeggen. Iedereen doet z'n best is misschien het juiste. De enige die te kort schoot was de krachtpatser zelf. Ook hij hield de stretch een minuut vol en negeerde volkomen verkeerde houdingen, foute uitvoering en wanhopige blikken. 
Na 25 minuten had hij er genoeg van; kwam me prima uit want om 10 uur kwam er een lezing over mogelijke uitstapjes. Erg informatief en duidelijk. Zelfs Peter ging mee. Die duurde 3 kwartier en nu had ik nog een kwartier om naar de lezing '10 populairste cruise bestemmingen' te gaan. Ik wil ooit nog naar Antartica en misschien ook Alaska per cruise. Helaas had ik die 2 gemist, de uitleg was al in Europa aangeland. Maar ik ving nog wel op dat de cruise naar Groenland in 2020 al volgeboekt is!!

Toen om 11 uur op een holletje terug naar de grote zaal, waar de uitleg over 2 havenplaatsen zou plaatsvinden. De eerste uitleg gaat over verschillende uitstapjes, de 2e lezing van de dag gaat over landeninformatie en wat je wel en beter niet kan doen. 
Ze zijn allebei zeer nuttig en informatief. Het enige nadeel is dat de spreekster zichzelf erg leuk vindt en de zaal af en toe beleefd lacht. Volgens mij heeft ze het zelf niet door hoe ze overkomt.

Daarna was het al 12 uur en bijna tijd voor lunch. Er wordt hier vroeg gegeten. Ideaal. Ontbijt vanaf 7 uur, lunch vanaf 11.30 en avondeten vanaf 17.30 uur. (en dan nog genoeg gelegenheden zoals hapjes bij de koffie, high tea, en het tacobuffet dat bijna 16 uur op is).

Na de lunch even bijkomen aan het zwembad, en om 14 uur was er een lezing door een marine-biologe. Ik heb zelden iemand zo passievol over koraal horen praten. Zeer informatief, en het indrukwekkendste is wat mensen kunnen doen om het koraal te beschermen is... zonnebrandcrème met zink kopen ipv met oxybenson waar koraal steriel van wordt en dus uitsterft. (Is nog beter voor je eigen lichaam ook!)
Ook gaf ze het advies om 'topless' door het leven te gaan. Dwz geen plastic deksels en rietjes meer gebruiken bij je drankjes.
De opwarming van de aarde en beschadiging door boten en toeristen zijn ook grote boosdoeners. Maar de 2 tips die zij gaf zijn haalbaar voor de gewone mens en mn de zonnebrandcrème is mijn inziens een grote win-win.

Ik besloot nog een keertje te gaan fietsen in de gym en naar de sauna te gaan. Vandaag een record aantal keer de 6 etages opgelopen met de trap; totaal 8 maal op en af.
Peter ging rennen in de gym. Naast mijn fiets was er een dame aan het roeien. Ze bleek Nederlandse en nog een jaartje jonger dan ik. Haar man was er ook. Een aardig stel, dat ook volgende week de vlucht naar een piramide gaat maken net als ik. Dus die dag heb ik gezelschap. Peter koos voor een stadje want hij houdt niet van locale vliegtuigjes en heeft ook weinig met piramides.
Toen nog even zweten in de sauna. Die heb ik meestal voor mezelf. Maar vandaag kwam toen ik me uit stond te kleden een Amerikaanse de sauna uit... in badpak en kamerjas en zonder handdoek. Mmm... 

Daarna een uurtje tijd voor mijn studie boeken. Op 'zee dagen' is er een overvol programma. Kooklessen, muziek ensembles, diamant- en emerald lezingen, triviant, quiz, bingo, bridge, het casino is 24 uur open, keukenrondleiding, bloemschik les, sportles, beauty les, ping pong, computer les, Mahjong, lijndansen, lezing over acupunctuur, cocktail party (om 15 uur!), schaak, filmvoorstelling, pianist, happy hours, yoga, wijnproeven, en voor vanavond staat er een Schotse vocalist en instrumentalist op het programma, en dansen.

Dit is een voorbeeld van een dagprogramma.

Dinsdag, 23 oktober.

Vandaag zouden we om 7 uur van boord mogen in Cartagena, Colombia.

Dus we zaten om 6.30 uur in de eetzaal want Peter heeft eten nodig als hij wakker wordt. Toen we klaar waren om 6.55 uur, bedacht hij dat hij ook nog naar de toilet moest. GRRR. Maar toch... om 7.10 uur gingen we als 1 van de eersten van boord. We moesten om 12.30 uur terug zijn en ik wilde niks van deze uren missen!

Passagiers kunnen met hun keycard het schip verlaten en binnen komen. Voor de zekerheid nog een foto-identiteitskaart mee nemen, maar een paspoort is niet nodig en visa ook niet. Dat is vast een afspraak met douane en cruise schepen. 

Ons cruisschip; de Volendam van de HAL.

Vanuit het schip moesten we ongeveer 400 meter lopen naar de terminal. Colombia heeft hier een heel bijzonder gebouw gemaakt. Er staat een prachtige souvenirswinkel, gespecialiseerd in de edelsteen van Colombia, de emerald. 70-90% van de emerald komen uit Colombia, en is naast koffie het belangrijkste export product. Maar Colombia is ook het 2e land ter wereld met de meeste bio-diversiteit. En dat laten ze zien in dezelfde terminal. Een greep uit de dieren die je hier kan bewonderen;

Cartagena wordt al 9000 jaar bewoond. Spaanse ontdekkingsreizigers hebben begin 16e eeuw meerdere pogingen gedaan om een stad te stichten. In 1533 lukte het en Cartagena was lange tijd een belangrijke schakel tussen Spanje en Zuid-Amerika.

In de Gouden Eeuw was Cartagena één van de belangrijkste havens van de Zilvervloot en daardoor een gewild doel voor piraten.

Rond de stad staan een aantal verdedigingswerken, waaronder het kasteel van San Felipe de Barajas, gebouwd tussen 1536 en 1657, en stadsmuren rondom de Oude Stad. In dat stadsdeel staan veel koloniale gebouwen, waaronder het Paleis van de Inquisitie, een kathedraal, de Convento de la popa en de kerk van San Pedro Claver.

Cartagena is nog steeds een belangrijke handelsstad, maar ook toeristen zijn hier veel te vinden, gecharmeerd door de kleurrijke oude binnenstad.

Toen we de terminal uitliepen, stonden de taxies al klaar. Ik had gelezen dat het schip heel dicht bij de binnenstad zou aanleggen, en ik besloot dat ik hier geen cruisetourtje wilde nemen maar op eigen gelegenheid wilde rondlopen.

Een goede beslissing; we vonden een taxi chauffeur die Engels sprak en die zich erg uitsloofde ons zijn stad te laten zien. 

We begonnen bij de Convento de la popa, gelegen op een 150 meter hoge heuvel;

Uitzicht op Baca Grande, de moderne wijk met dure winkels en restaurants en torenflats.

De Convento had een heel charmante binnenplaat en een hele kitserige kapel;

Behalve op Boca Grande had de Convento ook prachtig uitzicht op de ommuurde binnenstad (op de achtergrond) en het enorme Castillo San Felipe de Barajas (voorgrond);

Het fort zijn we eerst opgeklommen en we konden nog een paar gangen in het fort bekijken;

Hierna was Peter aan koffie toe en ik aan een toilet, dus bracht de taxichauffeur ons naar de Oude Stad waar je struikelde over de koffie winkels.
Cartagena Is inderdaad een verrassend mooie stad; 

de cathedraal uit 1612

binnen in de cathedraal

Vooral de deuren en de balkons waren bijzonder, en niemand is bang voor een kleurtje verf;

De prachtige fruitdames gaan graag voor een paar peso's op de foto.

We dwaalden maar zo'n beetje door de oude stad. Het was overal even fotogeniek (had Peter geen last van... die heeft op deze reis tot nu toe 1 foto gemaakt... van een baggerscheepje... mijn vader was net zo. 1 keer naar Londen geweest en kwam terug met 2 foto's van bakkerijen).

We liepen ook een stuk over de stadswallen (links de Caribische zee) en daarna hadden we nog een kwartier voor de Iglesia (kerk) de San Pedro Claver. Hij was een Spaanse missionaris en tijdens zijn leven (1580 - 1654) werd hij de patroon heilige van de slaven. Hij woonde 40 jaar in Colombia en heeft persoonlijk 300.000 mensen gedoopt (in groepjes van 10). Hij kwam op voor de mensenrechten en is ook beschermheilige van de zeevaarders. Na zijn dood ligt hij achter glas opgebaard in de kerk;

De buitentuin rond de kerk.

Daarna was het de hoogste tijd om met de taxi terug te gaan naar de boot. Je moet op tijd zijn, anders moet je op eigen kosten naar de volgende haven zien te komen...

De rest van de dag besteedden we aan lunchen, lezingen over het Panamakanaal volgen, sporten, blog schrijven en dineren.
Er is trouwens al 2 dagen een kleine ramp aan boord; de airco heeft het bijna volledig begeven. Elke dag werden we door de kapitein op de hoogte gehouden van de werkzaamheden. Het had te maken met beestjes uit Alaska, de vorige bestemming, die de airco verstopten. Voor mij heerlijk, maar alle vrouwen wapperden met waaiers en de mannen zaten met natte oksels en ruggen.
Helaas was het binnen 48 uur verholpen.

Woensdag, 24 oktober. 

We gingen om 7 uur ontbijten en stonden iets na 8 uur op een mooi uitzichtpunt buiten op de boeg naar de naderende eerste sluis van het Panamakanaal te kijken;

Het was weliswaar bewolkt maar zo somber als het er op de foto's uit ziet was het echt niet. Er viel ook geen spat regen en de wolken voorkwamen dat we allemaal wegsmolten aan dek. Al snel voeren we de eerste brug onderdoor;

De brug is af; nu moet er 'alleen' nog een weg van en naar de brug toe komen.

Het was ontzettend druk op de verschillende etages, vooral de boegplekken stond het in 2 rijen dik;

Maar ik liep een beetje van het ene dek naar het ander en had er geen last van. Het uitzicht was zeer indrukwekkend, zelfs voor een sluizen - leek als ik.

Het Panama kanaal is een enorm project;

Het Panamakanaal is ruim 81 km lang. Het loopt door de isthmus (landengte) van Panama en verbindt de Caraïbische zee met de Grote Oceaan. Het kanaal is belangrijk voor het intercontinentale transport omdat het meer dan 10.000 km omvaren via Kaap Hoorn scheelt.

Columbus had in het begin van de 16e eeuw al gezocht naar een doorgang naar Indië. Balboa ontdekte dat de kortste weg tussen Spanje en de Stille Oceaan door Panama liep. Panama-stad werd in 1519 gesticht. Maar de route om Kaap Hoorn werd begin van de 18e eeuw ontdekt en was veel goedkoper dan de transcontinentale route via Panama. 

In 1848 richtte een aantal Amerikaanse investeerders de Panama Railroad Company op, die tot doel had een spoorweg tussen beide oceanen aan te leggen. In 1850 startten de werkzaamheden en 5 jaar later reed de eerste trein in 4 uur het hele traject. . De spoorweg had de levens gekost van vele duizenden mensen; gele koorts, malaria, ongevallen, geweld en zelfmoord. De spoorweg kostte US$ 8 miljoen; een investering die binnen 10 jaar was terugverdiend, mede dankzij de gold-rush in Californië in 1848; mensen uit oost Amerika zochten snelle en veilige routes naar west Amerika. In 1869 was de eerste transcontinentale spoorlijn in de US klaar; personenvervoer via Panama nam af maar het vrachtvervoer maakte de 75 km lange spoorweg nog steeds winstgevend.

In 1881 kochten Franse kanaalbouwers de spoorweg voor 18 miljoen dollar.

De Fransman de Lesseps, die ook het Suezkanaal had aangelegd, bezocht in 1879 het gebied, dat destijds nog de Colombiaanse provincie Panama was. Zijn doel was een kanaal op zeeniveau, dus zonder sluizen, tegen een verwachte kostprijs van 1.2 miljard FF. In 1881 begon de klus. Kort na de start van het regenseizoen vielen er al vele malaria slachtoffers. 

Gebrek aan goede werkafspraken, reserveonderdelen en een aardbeving vertraagden de bouw.

In 1884 werkten bijna 20.000 mensen aan het kanaal. In 1885 werd circa 18 miljoen kubieke meter grond afgegraven. Er was ontzettend veel last van aardverschuivingen.
In 1887 werd besloten toch sluizen aan te leggen, vijf stuks aan de uiteinden van het kanaal. Het kanaal kwam met deze aanpassing op 49 meter boven zeeniveau te liggen waardoor de hoeveelheid af te graven grond drastisch verminderde. Gustave Eiffel werd ingehuurd voor het ontwerp van de sluizen. Deze plannen kwamen te laat; eind 1888 kwam de bouw stil te liggen door een faillisement.

Geschat wordt dat er in 6 jaar 22.000 arbeiders zijn overleden. De totale uitgaven werden getaxeerd op US$ 287 miljoen. 

In 1904 sloot president Roosevelt een verdrag dat een strook land van zo'n 8 km aan weerszijden van het toen half voltooide kanaal 'voor eeuwig' aan de VS werd overgedragen; de Panamakanaalzone.

De bouw werd hervat door de Amerikanen mbv artsen die het muggenprobleem met succes aanpakten. Tussen 1904-1914 stierven er 'slechts' 5600 mensen en werd 172 miljoen kubieke meter grond verplaatst. Er werden 12 sluiskolken gemaakt.

Op 15 augustus 1914 voer het Amerikaanse stoomschip Ancon als eerste door het kanaal, 2 jaar voor op schema, en de kosten bedroegen US$ 375 miljoen.

In totaal was bijna 180 miljoen m³ grond afgegraven, waarvan ca. 23 miljoen m³ door de Fransen en de rest door Amerikaanse bouwvakkers. De hoeveelheid afgegraven grond was vier maal hoger dan De Lesseps had getaxeerd voor een Panamakanaal op zeeniveau.

Nog geen 15 jaar na de opening van het kanaal begon men onderzoek te doen naar grotere sluizen. Maar mede door de 2e WO is het nooit gerealiseerd.

In 1964 braken er studentenprotesten uit in Panama; Panamezen wilden hun grondgebied terug. In 1977 tekende president Carter een verdrag, dat ertoe leidde dat het kanaal op 31 december 1999 overgedragen werd aan Panama. 

In oktober 2010 passeerde het miljoenste schip het kanaal. 

Het 81 km lange Panamakanaal varieert in breedte tussen de 70 en 300 meter. De sluizen zijn 305 meter lang en 33,53 meter breed. Er kunnen schepen geschut worden met een maximale breedte van 32,3 meter. Schepen met deze omvang worden wel aangeduid als Panamax-schepen. Aan beide kanten van de sluis ligt een tandradspoor. Vier elektrisch aangedreven locomotieven (2 links en 2 rechts) houden een schip in het midden in de sluis. 

Het bijzondere aan het Panamakanaal is dat het schip als het ware over de bergrug geheveld wordt. Het gemiddelde waterniveau van de Atlantische Oceaan is op zich minder dan 30 cm vergeleken de Stille Oceaan, maar de getijwisseling aan de Atlantische kant is ongeveer 3 meter en aan de andere kans minder dan 1 meter. 

Het Lago Gatún (in het midden van Panama) maakt een groot deel van de vaarroute uit; het meer ligt 26 m boven zeeniveau, en dient als (zoetwater)reservoir dat de sluiscomplexen voedt. Wij kwamen vanaf de Atlantische Oceaan en kwamen eerst door 3 Gatún sluizen. Op de foto hierboven zie je het treintje dat aan onze boot vast zit. De sluisdeuren van de 2e Gatún sluis zijn nog dicht. Het cruiseschip wordt in elke sluis ongeveer 9 meter omhoog gebracht.

Daarna 42 km op het Lago Gatún;

en door de Culebra-kloof (foto van HAL);

Tijdens het varen door het Lago Gatún stond er nog een activiteit op het programma dat 'Swim Across the Panama Canal Challenge' heette. Ik was wel in voor een uitdaging, tot ik er achter kwam dat je het allerkleinste zwembadje aan boord, op het achterdek, misschien 6 meter lang, moest overzwemmen. Voor deze prestatie kon je een speldje verdienen en een oorkonde. Ik vroeg de organisatie waarom ze hier niet het echte kanaal voor gebruikten, maar dat bleek een beetje ongezonde populatie krokodillen te bevatten. Ach zo. 

Tot mijn stomme verbazing stonden die gekke Amerikanen in de rij om zich aan te melden. Vervolgens werd het nog serieus aangepakt ook. Met presentator werd er naam en woonplaats omgeroepen en vervolgens mocht je zelf weten hoe je in het water sprong en hoe je die 6 meter zou overbruggen. De meeste dames hielden angstvallig hun kapsel, make-up, hoedje en zonnebril droog en de meeste heren maakten salto's, bommetjes, platte buiklandingen en snoekduiken. De helft van de deelnemers had meer dan 10 slagen nodig om de overkant te bereiken. 20% van de deelnemers moest hulp hebben om het water in te gaan.

De presentator liet echter iedereen in zijn waarde en het was gewoon komisch te noemen. Ik heb me suf gelachen en ook Peter, die helemaal niks met zwemmen heeft, raakte tegen verwachting geboeid. Maar we voelden er niks voor om 12 trappen af te lopen om onze badkleding op te halen en mee te doen. (vandaag naar schatting trouwens een record trappen gelopen!!)

Na de kloof voeren we onder de Centennial Bridge door, die al jaren in gebruik is;

Vervolgens voeren we door de Pedro Miguelsluis, het Miraflores-meer en de 2 sluizen van Miraflores. 

In de verte Bridge of the America's

Het werd inmiddels vrij snel donker en toen we de haven van Balboa passeerden zagen we alleen nog lichtjes, en hetzelfde voor Panama-stad. De Bridge of the America's (die onderdeel uitmaakt van de Pan-Amerikaanse snelweg) hebben we gemist door het diner, waarna de doortocht eindigde in de Stille Oceaan.

De totale tijd om door het kanaal te varen schommelt tussen de 8 en de 11 uur. Wij hebben er ongeveer 9.5 uur over gedaan. Het Panamakanaal is de enige plek ter wereld waar de kapitein het volledige gezag over zijn schip moet overdragen tijdens de passage. 

In 1998 kwamen de eerste onderzoeken naar een plan om het kanaal gedeeltelijk te verleggen, te verbreden en te voorzien van nieuwe en grotere sluizen. De Belgische baggermaatschappij Jan de Nul heeft de bagger opdracht binnen gesleept maar volgens Peter werd het een enorme verliespost. Op 10 juni 2016 is het nieuwe kanaal in gebruik genomen. Sleepboten zullen aan weerszijden de taken van de locomotieven over nemen. De nieuwste generatie containerschepen die hier doorheen kunnen worden Post-Panamax schepen genoemd.

Om door het Panamakanaal te mogen varen moet een vergoeding worden betaald. De kosten voor ons cruiseschip bedroegen US$ 200.000 enkele reis.

Donderdag, 25 oktober.

Vanmorgen waren we allebei al om 5 uur wakker. Je hebt op deze manier wat aan je (zee)dag, grr.

Ik besloot de dag maar eens te beginnen met yoga. De gym is niet zo ideaal; harde disco en ijskoud. De warme dagen aan boord zijn voorbij. De airco doet het weer te goed. Om het leed van 36 uur heerlijke temperaturen te verzachten kreeg elke kamer een tegoedbon van $75,- plus werd er champagne en cocktails geserveerd bij de lunch. 

Ik besloot eens aan het zwembad mijn yoga mat in een hoekje uit te rollen. Dat was stukken beter. Wel heel veel bekijks want de route naar de vreetschuur komt langs het zwembad. 

Na de yoga maar gelijk de sauna in voor mijn dagelijks zweetbad en daarna koude douche en ik had mijn ontbijt verdiend.

Na het ontbijt ging ik naar een lezing. Het werd gegeven door een dame op leeftijd die al jaren in midden Amerika woont. Ze was begonnen als gouvernante in een ambassade gezin (kon ze ook een hele lezing over vullen) maar vandaag vertelde ze erg onderhoudend over Maya indianen en hun jade.

De volgende lezing ging over 2 volgende stops. Een beetje aanstellerige tante maar wat ze vertelt is wel nuttig dus toch maar blijven luisteren.

Daarna nog een half uurtje aan mijn studie besteed en toen was het al tijd om te gaan lunchen. Na de lunch hebben we ons licht opgestoken over een cruise door Antartica. Hij vertrekt 18 december volgend jaar en dan zijn we op onze 25 jarige huwelijksdag daar. Sorrie, familie en vrienden, maar dat lokt ons meer dan een feestje... Maar de beslissing is nog niet genomen, Peter moet nog even aan het idee wennen - ik ben er al uit...

Daarna nog een uurtje aan de studie en Peter ging naar de lezing over mangrove door de marine-biologe die de hele reis aan boord is.

Daarna besloot ik even een frisse neus te halen. Het was de hele dag grauw en miezerig geweest maar nu brak de zon een beetje door. Op de 3e etage is een promenade dek; 2 rondjes is 1 km. Er kwam een dame met flinke pas me tegemoet; ik sprak haar aan of ze liever alleen wilde wandelen of gezelschap wilde. Nou - dat lag aan mijn wandeltempo. Het bleek dat we even hard liepen (zij was al 72 maar liep elke dag 2 uur met haar hond). We begonnen te kletsen, over haar man met kanker, mijn studies, haar vrijwilligersbaantje, en het eten aan boord. Voor we het in de gaten hadden waren we een uur verder en moesten we allebei nodig naar de hut; gala avond dus optutten.

Met Suzan wil ik wel meer mee gaan wandelen!!

Er is 1 vrij klein restaurant aan boord, wat sjieker waar je voor sommige gerechten wat extra bij moest betalen. Hier wilde Peter graag eten. 

We kregen een kreeftenmousse als amuse, toen kreeften soep, gevolgd door een salade voor mij en crabcake voor Peter. Het hoofdgerecht (zie foto) was Kings crab voor mij en Peter een biefstuk van 5 ons (waarvan zeker 50 gram bot) en een enorme kreeften-staart er boven op. Toe koffie, verse bessen, ijs en chocolade. We hoefden alleen $ 20,- extra te betalen voor de kreeften-staart. (en de wijn maar voor drank moet je zelfs in de vreetschuur extra betalen). 

We hebben maar gelijk voor morgenavond ook gereserveerd...!!

Vrijdag, 26 oktober.

De tijd ging vannacht weer een uur terug; we moesten om 8.30 uur verzamelen in de main hal dus konden we een uur langer slapen. Omdat ik natuurlijk weer om dezelfde tijd wakker werd, had ik nog mooi tijd voor 50 minuten yoga. Ik ging dit keer maar eerst eens kijken of het promenade dek niet geschikt zou zijn. Helaas was de schaduw zijde kletsnat maar aan het begin van de opkomende-zon zijde was nog een mooi droog plekje in de schaduw. Het verraste me hoe druk het was; er zijn toch een hoop oudjes die een rondje wandelen.

Vandaag zouden we een hele dag in Costa Rica (letterlijk; rijke kust) doorbrengen.

Voor de Spaanse overheersing in de 16e eeuw woonden er maar weinig mensen in Costa Rica. Ook de Spanjaarden gingen er niet in grote getale wonen omdat er geen personeel voor handen was. In 1847 werd Costa Rica onafhankelijk en is sindsdien een van de meest stabiele en welvarende landen van midden Amerika. 

Het is het enige land ter wereld zonder leger (wel veel politie ivm drugsmokkel tussen Columbia en Mexico) en is hoogst waarschijnlijk ook het enige land dat in 2020 carbon neutraal is. 25% van het land bestaat uit National Park; tot nu toe zijn er 900 vogelsoorten bekend (=10% van alle soorten ter wereld) en 140 soorten slangen, waarvan 17 giftig. De orchidee groeit volop in Costa Rica en brengt geluk, en de prachtige kikkers zijn wereld beroemd.

In 1779 werd de eerste koffie vanuit Ethiopie geimporteerd en sinds 1829 is de koffie export van Costa Rica het belangrijkste export product; de koffie van Costa Rica staat bekend om zijn hoge kwaliteit en zijn hoge caffeïne gehalte, dankzij de zuurgraad van de bodem.

De koffie wordt al eeuwen vervoerd met ossenkarren, die prachtig beschilderd zijn.

Ook tabak, chocola en suiker wordt geëxporteerd.

Stipt half 9 mochten we van boord; en even later zaten we met een groep mensen die hetzelfde toertje geboekt hadden in een bus.
In ruim een uur reden we naar een National Park.
Als eerste 'activiteit' stond een ritje in de Gondola op het programma. Op boomkruin-niveau zaten we met 8 mensen plus gids de jungle in te turen op zoek naar leven;

termieten nest

hoger en hoger ging de gondel

bamboe

De donkere lijnen over de boomstam zijn termieten gangen.

We hebben 2 toekans gezien, veel kleine bloemen, en wat vogels. Maar mijn fototoestel is daar niet toereikend voor.

De volgende 'activiteit' was een wandeling door de jungle. Prachtige bloemen en hier en daar stonden terraniums met kikkers en slangen.

Er was ook een vlindertuin;

Deze vlinder bleef wel 5 minuten op Peters hand zitten.

Een alligator

Een cacao-achtige boom

Hierna kregen we een lunch (met palmharten; mijn favoriet!) en daarna stapten we op een boot voor een river-cruise op de Tarcoles rivier.
Er was veel regen voorspelt maar het begon pas een beetje te spetteren toen we in de (overkapte) boot zaten. (En op weg terug naar de boot, in de bus, stortregende het. We hadden veel geluk gehad!)

Het was een brede, ondiepe rivier. We kregen een vogelboekje en daarna begon de gids alle vogels voor ons te spotten. We hebben zeker 25 soorten vogels gezien;

Great blue heron

een leguaan

boom vol great tailed grackles

great egret

We hebben minstens 10 krokodillen gezien in diverse vormen en maten.

Wood Stork (de zwart/witte) en de Roseate Spoonbill.

Ook nog een paar apen; was de gids erg blij mee want die zag hij niet zo vaak. Voor de vogelliefhebbers; we hebben de grote kiskadee gezien, Baltimore Oriole, Magnificent frigatebird, toekans en de rest ben ik vergeten. Het ging te snel en Peter lette ook niet op.

Nou, en toen weer terug naar de boot.

Een dagje Costa Rica is eigenlijk niks voor dit prachtige land, maar we waren tevreden. 

Terug op de boot ging Peter snel de gym in en ik ging naar de wandelpromenade. Het is heerlijk lopen daar en zowaar kwam ik binnen een rondje Suzan tegen en we vergeleken onze uitstapjes.

Daarna uit eten in het super restaurant aan boord, nu nog even mijn blog bijwerken en daarna gauw naar bed; morgen een uitstapje in Nicaragua!

Zaterdag, 27 oktober.

Nicaragua werd in 1502 bezocht door Columbus en in 1522 veroverd door de Spanjaarden. In 1838 werd Nicaragua een onafhankelijke republiek. Tussen 1909 en 1933 is het land bezet door de VS; hierna kwam de corrupte en dictatoriale familie Somoza aan de macht.

In 1979 werden ze omvergeworpen door een guerillabeweging, en in 1985 kwam Ortega aan de macht. De VS was bang dat het communisme zich via Nicaragua over Amerika zou verspreiden en leverden steun aan de oppositie. Maar Ortega kwam in 2006 weer aan de macht en zocht na zijn overwinning toch toenadering tot de VS. Bij de verkiezingen in 2011 en 2016 bleef hij herkozen worden.

Op 18 april 2018 kondige hij hervormingen aan voor het pensioenfonds dat bijna failliet was. Hierna braken er bloedige studentenrellen uit. Er zijn inmiddels meer dan 300 doden gevallen en de armoede en migratie is flink toegenomen. Het Nederlandse ministerie van Buitenlandse zaken heeft sinds mei 2018 een negatief reisadvies uitgegeven.

Het land exporteert koffie, bananen, suikerriet, katoen en pinda's. Vanaf 1950 werden er meer misvormde kinderen geboren en na onderzoek bleek dat de oorzaak aan pesticiden lag. Nu is alle gebruik van pesticiden aan banden gelegd en mag er alleen biologische mest gebruikt worden. Nicaragua claimt dat alle landbouw nu biologisch is. Het aantal misvormingen in sinds 1989 drastisch gedaald.

Wij verlieten vanmorgen om 9.15 uur het schip voor een excursie naar León Vieja (oud-León) en de nieuwe stad León.

We reden grotendeels over de pan-American highway, maar het was toch nog 2 uur rijden voor we in León Vieja aankwamen. 

De gids vertelde dat er nauwelijks gebouwen hoger dan 3 etages voorkomen in Nicaragua; er zijn diverse actieve vulkanen en vaak aardbevingen. De meeste huizen zijn klein en hebben een golfplaten dak, maar ze hebben wel vaak een tuintje;

We reden langs veel plantages en overal zag je vulkanen op de achtergrond;

De ruïnes van León Vieja liggen aan de voet van de vulkaan Momotombo. De stad is gesticht in 1524 door Cordoba, maar een eeuw later is hij vernietigd door een serie vulkaan erupties gevolgd door aardbevingen. De Spanjaarden namen toen de beslissing om de stad 35 km ten westen opnieuw op te bouwen, en de oude stad werd begraven onder lagen vulkanische as en stenen. De ruīnes zijn ontdekt in 1967. Rondom een vierkant plein zijn er inmiddels 16 ruīnes gedeeltelijk gerestaureerd, in een gebied van 800 bij 500 meter. Inmiddels hebben de ruïnes weer te leiden gehad van diverse hurricanes.

Een tempel complex (boven).

Boven twee foto's van een gebouw waar goud werd gesmolten, gewogen en verhandeld.

Dit was een kerk waar een graf is gevonden van vermoedelijk een belangrijke Spanjaard. De kerk lag aan een plein, die aan weerszijde uit kwam op de hoofdweg van het ruïne complex. 

Op deze hoofdweg mochten vroeger alleen belangrijke mensen lopen;

Je kon ook een heuvel oplopen die prachtig uitzicht bood op de nabij gelegen vulkanen en het meer;

Er groeien erg veel van deze bomen in Nicaragua;

De vruchten zijn oneetbaar maar je kunt er met veel suiker en melk wel een drinkbaar drankje van maken. Omdat het blad een vorm heeft van een kruis mochten ze van de Spanjaarden nooit omgehakt worden. Tja, en nu staat het land er dus vol mee.

Na het bezoek aan de opgravingen was er een typisch midden amerikaanse lunch. De bevat altijd witte rijst, bonen(puree) - in het ene land van zwarte bonen, andere rode of bruine - tortilla's, beetje groente - in dit geval iets wat verrassend smaakte naar zuurkool - en veel vlees en of kip, erg mals. Ik hou het meestal bij groente en bonen. Vandaag zaten er nog bananenchips bij, ze dropen nog net niet van het vet. Het smaakte helemaal niet meer naar banaan, eerder naar chips en die gingen er bij de meeste Amerikanen beter in dan de zuurkool.

Daarna was het 20 minuten rijden naar León. De nieuwe stad is op ruime afstand gebouwd van de vulkaan. De gids vertelde nog een interessant verhaal over de zwarte vulkaan. Dat is de enige zwarte vulkaan in midden Amerika, en er groeit helemaal niks op. Je kunt er vanaf op een soort snowboard, goed ingepakt want na elke val schuren de minuscule zwarte steentjes je vel aan flarden. Het gaat in flink tempo. Er was een waaghals die er op zijn fiets af wilde. Dat ging lang goed maar uiteindelijk viel hij toch en brak heel wat botten. Er is sindsdien niemand meer die het op een fiets heeft aangedurfd.

De kathedraal van (nieuw) León is de grootste van midden Amerika. Toen we op het plein aankwamen voor de Kathedraal begon een orkestje zeer enthousiast te spelen, en 3 enorme poppen kwamen tot leven. Wel grappig om te zien;

De kathedraal is een enorm massief wit gebouw, heerlijk koel. Het is gebouwd tussen 1747 en 1814. Er staan nogal dramatische beelden; Jezus aan het kruis en een heilige met een Indianen-haartooi (pluk haar boven op het hoofd, dat was voor Indianen een vergelijking met het voor hen zo belangrijke mais - dat heeft ook zulke pluimen).

We gingen ook nog het dak op. Dat was ook verblindend wit. Het bood een mooi uitzicht over de stad;

Er was nog een heel kleine markt met toeristen prullaria en een goede koffietent naast een enorme irritante luidspreker. Maar Peter was toe aan koffie en ik aan een wc dus zijn we daar toch maar naar binnen gegaan, heel even.

Daarna was het alweer tijd om terug te gaan naar de boot.

Peter dook de gym in en ik wandelde weer op het promenade dek. Helaas was Susan er niet en ik zag niemand die op mijn tempo liep, dus dan maar alleen. Nog even naar de sauna, gegeten, en 's avonds dit blog bijgewerkt. 
Het internet was afschuwelijk en opeens was al mijn tekst weg en kon ik die niet meer terug vinden. ARGHHH!!
Dit is de reden waarom ik morgen met een nieuw blog begin en niet hier onderaan verder ga.

                      .