Blog Archive

Followers

Saturday, February 12, 2022

8-2-'22. Hollands Kustpad. Parnassia - Overveen 13 km

Parnassia maakt deel uit van NP Zuid-Kennemerland en is één van de meest gevarieerde natuurgebieden in Nederland. Het plantje Parnassia bloeit zomers in natte duinvalleien en dit witte plantje zijn we afgelopen zomer inderdaad tegengekomen.

De Romeinen namen het konijn mee en vanuit Frankrijk kwam het dier ook in onze duinen. Konijnen houden de vegetatie kort en graven holen in het duinzand, waardoor ze een dynamisch duinlandschap in stand houden. Het overschot belandde op tafel.

Vanaf 1950 sloegen twee ziektes grote gaten in hun aantal, waardoor de duinen dicht groeiden. Hierdoor stuiven duinen niet meer en verdwijnen zeldzame planten en dieren. Er werden 5 grote sleuven gegraven om wind weer vrij spel te geven en er werden grote grazers uitgezet om het openhouden van het duin te bewaken.

De duinen hier bestaan uit een 5 km brede zeereep. De hellingen achter de zeereep zijn kale paraboolduinen die door de wind 5 meter per jaar kunnen gaan wandelen. Een bijzondere paraboolduin is de 'Bruid van Haarlem'; ze is benoemd tot Aardkundig monument want deze u-vormige duin staat symbool voor de ontwikkeling van de kustduinen. Op winderige dagen heeft de Bruid een sluier van wit duinzand.

Trekvogels vliegen niet graag boven zee en ze volgen zo lang mogelijk de kustlijn, waar ze door spotters gevolgd worden.

Vanaf de Hazenberg (27 meter boven NAP) is een mooi uitzichtpunt op Zandvoort, Bloemendaal en helaas ook op de hoogovens.

We kwamen weer bij het Vogelmeer, waar we deze zomer foto's gemaakt hadden van een paarse bloemenzee;


Achter het Vogelmeer hadden we uitzicht op de paraboolduinen en daarachter zagen we IJmuiden. Wie heeft er ooit bedacht stinkende fabrieken in dit prachtige duinlandschap te bouwen....;

We kwamen langs twee gedenkstenen die de plaatsen aangeven waar in mei 1945 de lijken van vermoorde verzetsmensen gevonden werden. De Duitsers plachten bij wijze van represaille deels willekeurig van de straat geplukte mensen, deels gevangen gehouden verzetsmensen naar de duinen te nemen en daar te fusilleren. 

 

Hierna kwamen we de duinen uit en liepen in een flinke slinger naar Haarlem, waar we door de binnenstad het kustpad volgden.

We zagen de Vleeshal uit 1603, waar een gedeelte van de collectie van Frans Hals te zien is;

Al sinds 1386 had Haarlem een vleeshal waar vlees werd bewerkt en verkocht. Door de snelle groei van Haarlem werd de Vleeshal te klein en op de Grote Markt verrees in 1603 een nieuwe. De slagers waren er niet tevreden over want ze moesten 30 gulden huur per jaar betalen, en in het oude pand slechts 6 gulden. Uiteindelijk werd de prijs in 1619 vastgesteld op 16 gulden. 

De Vleeshal bleef als zodanig tot in de 19e eeuw in gebruik. Hierna werd het achtereenvolgens een bergplaats van het garnizoen, Rijksarchief, stadsbibliotheek en in WO II zat de Distributiedienst hier. Na de oorlog werd het gebouw een tentoonstellingsruimte van het Frans Hals museum.

Tegenover de Vleeshal staat de Grote of St. Bavokerk uit 1370. Hiervoor stonden op deze plaats verscheidene voorgangers van hout of steen.

In 1518 is op de kruising van de kerk een 74 meter hoge, met lood bedekte, houten toren gebouwd, bestaande uit een open achtkant en bekroond door een open ui.

Het spreekwoord 'de kogel is door de kerk' vindt mogelijk zijn oorsprong in een gebeurtenis in 1573; tijdens het Beleg van Haarlem schoten de Spanjaarden een kogel door de kerk. Die was bedoeld voor de predikant, maar miste zijn doel. De kogel is nog altijd te zien in de binnenmuur van de kerk.

In 1578 werd het interieur van de kerk zwaar beschadigd door calvinisten en Staatse troepen. 

Er liggen ongeveer 400 grafstenen. Onder het koor bevindt zich het graf van de schilder Frans Hals. 

Op het Prinsenhof een zandstenen beeld (1722) van Laurens Jansz. Coster, de veronderstelde uitvinder van de boekdrukkunst;



Hierna liepen we het centrum weer uit en langs de Brouwersvaart liepen Tonia en ik terug naar de auto.






.










 

25-1-'22. Trekvogelpad. Doorn - Amerongen. 20 km.

Ik was lekker vroeg wakker vanmorgen, maar omdat het niet voor 8 uur licht is, stapte ik pas om 7.15 uur in de auto naar Doorn. Ik had al ruim 5 weken niet meer dan 10 km gewandeld omdat ik al een poos loop te tobben met mijn linker knie. De dokter zegt dat er niets te zien is op een rontgenfoto, maar als ik lang loop wordt knie en onderbeen dik, het voelt gek in mijn knie holte en de helft van mijn yoga oefeningen kan ik niet meer doen. Ik heb besloten vandaag net zo lang te lopen tot ik last ga krijgen - of tot ik bevries van de kou. De weersvoorspelling was; grijs, windstil, droog en 4 graden. Mijn lijf hou ik prima warm, maar het probleem zijn mijn handen. Maar met een beetje geluk hoef ik het boekje er niet vaak bij te pakken en kan ik gewoon stickers volgen.

Nog voor half 9 startte ik de wandeling in hartje Doorn. Ik had in het boekje over het zogenaamde Bezemstelenbos gelezen; sinds de 18e eeuw zijn hier veel essen aangeplant en het essenhakhout wordt al jaren gebruikt voor gereedschapsstelen en brandhout. Hoewel de laatste jaren de percelen langzaamaan vervangen worden, zijn er nog een paar over want ze zijn populair bij vogels, kikkers, hazelwormen en ringslangen. Ook zijn er 61 soorten mos gevonden in deze bossen.

Geen idee of ik gelijk heb, maar ik kwam langs een paar stukken waarvan ik dacht dat dit wel eens Bezemstelenbos zou kunnen zijn;

Ik kwam al snel langs Capanella; aan de rand van landgoed Huis Doorn staat een dienstwoning voor het personeel uit 1750. Capanella betekent 'hutje'.

Barones WIlhelmina Cornelia van Heemstra - De Beaufort was eigenaresse van Huis Doorn en Capanella van 1902 tot 1919. Zij was de overgrootmoeder van Audrey Hepburn. In 1919 verkocht ze Huis Doorn aan ex-keizer Wilhelm II. 

Capanella is nu een Rijksmonument en na grondige verbouwing rond 2007 is het nu een charmant woonhuis.

Na een paar kilometer kwam ik in de omgeving van Langbroek. In deze regio zijn na afdamming van de Kromme Rijn in 1122 verschillende versterkte huizen gebouwd rond 1300 langs de Langbroekerwetering; zogenaamde donjons (woontorens). Na de 16e eeuw verloren zij hun militaire waarde en veel eigenaars bouwden een woonvleugel naast de toren. 's Winters woonden ze in Utrecht en de zomers brachten ze hier door. In de 18e en 19e eeuw raakten veel woontorens in verval. Sommige werden verbouwd tot buitenhuizen omgeven door parkachtige tuinen. De meeste kastelen en buitenhuizen in deze streek zijn particulier bezit en niet toegankelijk voor publiek.

De eerste waar ik langs kwam was Lunenburg. In 1944 werd het 19e eeuwse landhuis van kasteel Lunenburg door een bombardement van de geallieerden verwoest (ze hadden het op een belangrijke Duitser voorzien maar die was net niet thuis). De woontoren uit de 13e eeuw bleef wel bespaard en functioneert tegenwoordig als gastenverblijf;

Vanaf de weg kreeg ik een aardig beeld van de woontoren van Lunenburg (bovenste foto) en daaronder een foto van de woontoren en het nieuwe buitenhuis (links aan de toren) vanaf een drassig klompenpad;

Bijna tegenover Lunenburg staat Sandenburg;

Ik ben hier al minstens 1 keer langs gelopen deze zomer, en misschien wel 2 keer, maar steeds van een andere hoek. Sandenburg is gesticht in de 14e eeuw door familie van Zijl. De woontoren werd in de 18e eeuw gesloopt en Baron van Lynden breidde het gebouw in 1860 uit met brede vleugels en hoektorens en liet de witte pleisterlaag aanbrengen. Er ligt een park met vijvers omheen, met een oranjerie en een monumentaal toegangshek.

Een stukje verderop kwam ik langs landgoed Broekhuizen;

De route ging een flink stuk door de tuin van dit buitenhuis, helaas niet langs de voorkant die een flink aantal imposante pilaren heeft wat ik er door de bomen van kon zien. De tuin was schitterend;

En vanaf een brug had je een goed zicht op de achterkant van het huis en de vijver;

Bij een picknickbankje hing een aardig informatiebord over mevrouw Agnies Pauw van Wieldrecht, die begin 20e eeuw als kind haar vakanties doorbracht bij oma op het landgoed. Zij heeft haar herinneringen beschreven in het boek 'Grootmama mogen wij kluiven?', waarin ze bijzondere plekken beschreef waar ze als meisje speelde; de vijver, de ijskelder, de brug, de Montagne Russe (roetsjbaan), het theehuisje, de tennisbaan, het zwembad en de 2 sfinxen bij de voordeur. Ze vertelt in het boek over de knechten, de binnenmeisjes, de kamenier, de keukenmeid en haar hulpje, de wasmeid en de tuinbaas. En dat het streng verboden was om in de etenslift te gaan zitten.

Na het gat Darthuizen kwam ik langs landgoed Zuylenstein uit 1270. Eerst liep ik door de enorme bosachtige tuinen buiten de muren van dit landgoed. Dit wordt gedeeltelijk bewoond door zeer luidruchtige varkens;

Die vrolijk kwamen aanrennen in de hoop dat ik wat bij me had. Even later kwam ik hun moeder tegen, die een stukje bos voor haar alleen had (en een eigen trog);

Sinds oktober zijn de huidige bewoners bezig om de moestuin, de oranjerie en de 'spiegelvijver' weer te herstellen; deze worden na de renovatie weer opengesteld voor publiek;

Ik volgde de muur om het terrein en kon even later door het hek een foto maken van de voorkant van Zuylenstein;


In 1630 kwam Zuylenstein in handen van stadhouder Frederik Hendrik van Oranje Nassau. Zijn nazaten bewonen nog steeds de buitenplaats. Het huidige huis is in 1983 gebouwd, maar niet op de oude kasteelplaats (die lag nog rechts van de spiegelvijver). 

Het bos om de muren van de buitenplaats is aardig groot en hier worden de vroegere eikenhakhout percelen vervangen door beuken. De Douglassparren uit 1890 hebben de renovatie wel overleefd.

Na het bos rond dit landgoed kwam ik bij de eerste huizen van Amerongen. Ik wilde nog even een stukje om kasteel Amerongen lopen, maar halverwege was de weg afgesloten en het gevolg was dat ik er bijna volledig omheen moest lopen. Maar dat was niet echt een straf;

zijkant


achterkant



andere zijkant

Alleen de voorkant moest ik door de verbouwing en afsluiting van een afstandje bewonderen en daarbij was de hele voorgevel ingepakt. Maar het kasteel ziet er interessant genoeg uit om nog eens voor terug te komen;



Het kasteel werd in 1286 gebouwd in opdracht van Floris V van Holland. Het is meermalen verwoest, oa door de Fransen, maar altijd herbouwd. Deze versie stamt uit 1680. 

De laatste graaf overleed in 1844 kinderloos, en in 1879 kwam Godard graaf van Aldenburg Bentinck op het kasteel wonen. Hij verleende de gevluchte keizer Wilhelm II 1.5 jaar onderdak, tot Huize Doorn eindelijk naar tevredenheid van de keizer af was.
Zijn kinderen bezaten het kasteel tot 1976; toen verkochten zij het aan Stichting Utrechtse Kastelen. Het is nu een museum met voorwerpen uit de collectie van de families die hier gewoond hebben. Ook in de 10 hectare tuin zijn 4 eeuwen geschiedenis te zien.

Hierna zag ik op mijn mobieltje dat de bus die ik nodig had om terug naar Doorn te gaan, 8 minuten vertraging had en als ik dus door zou lopen, kon ik hem waarschijnlijk nog precies halen. Ik was inmiddels al 4.5 uur aan het lopen dus zette nog even stevig de pas in. Hierdoor had ik nauwelijks tijd om een blik op Amerongen te werpen, maar dat doe ik wel als ik hier weer start voor de volgende etappe.

Ik stond nog geen minuut bij de bushalte of de bus kwam er aan! Perfecte timing.

Ik ben benieuwd of mijn knie gaat protesteren vanavond of vannacht. Ik heb er vrij probleemloos mee gelopen - had meer last van koude handen die ik regelmatig op mijn buik opwarmde.
In elk geval moet ik toch naar de huisarts want er zit iets niet goed - misschien weer een scheurtje in de meniscus?? Ik heb dezelfde klachten als 10 jaar geleden; toen had ik dat in mijn rechter knie maar van die knieholte en die zwelling in mijn hele onderbeen - daar kan ik me niets van herinneren.
Wordt vervolgd.












.


























5-2-'22. Trekvogelpad. Ede - Otterlo. 23 km.

Vandaag begon ik in Ede, met 21 kilometer voor de boeg want geen OV onderweg op dit stuk. Het klopte ook want ik liep alleen maar door bossen. Prachtige wandeling en aardig weer; wel koude handen maar die hou ik dan maar af en toe op mijn buik. Handschoenen werken niet als ik steeds het boekje wil raadplegen of foto's wil maken.

Ik startte op landgoed Hoekelum. Er staat een 18e eeuw huis, dat oorspronkelijk uit 1396 stamde. Na vele verbouwingen schijnt alleen de middeleeuwse toren nog in tact te zijn, opgenomen in het gebouw (vraag me niet wat ik me daarbij moet voorstellen; aan de buitenkant zie ik niets toren-achtigs;

Of zou het de uitstekende puntdak met klok zijn?

Er ligt een mooi park omheen en een 112 hectare bos vol naaldbossen, eikenhakhout en beuken. Centraal in dit bos ligt een 1.4 km lange richtas met uitzicht op kasteel Hoekelum;

In de ijskelder overwinteren vleermuizen en het kasteel is nu in gebruik voor bruiloften en Luthers buitencentrum.

Ik passeerde ongemerkt weer enkele grafheuvels en het bos was steeds anders. Ook veel hei;

Maar die hei kan je verwachten als je langs de Ginkelsche Heide loopt;

(militair oefenterrein)

Ik liep langs een open stuk dat Het Wilde Veld heette en spotte in de verte een hele kudde runderen.

Op een stuk hei zijn contouren van oude karrensporen nog steeds zichtbaar (als je weet waar je naar moet kijken tenminste)... Dit zijn sporen van een Hessenweg; 17e eeuwse handelswegen van Duitsland via Ede naar Utrecht en Amersfoort lopen. De sporen zijn 150 tot 250 meter breed omdat de zware wagens - getrokken door 6 paarden - steeds een nieuwe route namen die nog niet kapot gereden was. Omdat rond Ede de Hessenwegen rond urnenvelden lagen, zijn de wegen waarschijnlijk al 3000 jaar in gebruik.

Op de Ginkelse Heide zijn vuursteenvindplaatsen van jager verzamelaars ontdekt. Grafheuvel Amber is zo'n 4500 jaar oud;

Grafheuvel Amber is aangegeven met een bordje dus die heb ik ontdekt...

Hier zijn grafgiften bij de dode in de heuvel gevonden; een ketting met 12 barnstenen kralen, scherven en een vuursteensplinter. In mannengraven vindt men meestal wapentuig.

Alle bewoners van de grafheuvels waren boer. Met de heuvels bakenden de boerenfamilies hun gezamelijke territorium af.

Uitgebloeide hei;

Hierna kwam ik bij de Airborne Regio. Hier zijn vooral in september 1944 veel droppings en gevechten geweest. Veel Poolse en Britse parachutisten zijn hier gesneuveld.

Op 18 september 1944 landden hier 1900 para's uit 121 Dakota's binnen 14 minuten; degene die de Duitse kogels overleefden begonnen aan een mars naar Arnhem voor operatie Market Garden. Het was de grootste operatie op Nederlands grondgebied tijdens WO II. De opzet om vanuit het zuiden van Nederland door te stoten naar het Ruhrgebied mislukte; de laatste brug bij Arnhem bleek een brug te ver. Alleen Zuid-Nederland werd bevrijd. In Wolfheze, Oosterbeek, Ede en Driel waren ook dropzones.

Hoeveel zouden het overleefd hebben?

Er staat een mooi monument ter herinnering aan de droppings; 


Tussen al de hei liggen verspreid schrale graslanden, waar nu bijzondere insecten en heidevogels leven, en wat destijds de plek van de droppings was;



De schaapskooi stond in het midden van de landing-plaats.



Het Airborne-monument is onthuld op 19 september 1960;


Op de 3 meter hoge zuil staat een koperen adelaar.


Aan de overkant van het monument staat het restaurant 'Juffrouw Tok'. Achter de ramen staan kippen-figuren en voor het restaurant loopt de grootste;



Hierna liep ik door/langs natuurreservaten 'Planken Wambuis' en 'Mosselse Zand' naar Otterlo.
Een groot gedeelte van het Planken Wambuis is rustgebied voor edelherten, reeën en wilde zwijnen. Raven waren in Nederland uitgestorven maar zijn op de Veluwe opnieuw uitgezet.

 Ik kwam nog door een tunnel onder de N310 met een aparte muurschildering;


Langs een vakantiepark liep ik Otterlo in, waar ik de bus terug naar Ede pakte. De laatste 2 km terug naar de auto moest ik ook nog lopen, maar mijn knie hield het goed en het was weer een heerlijke dag.





.

2-2-'22. Trekvogelpad. Rhenen - Ede. 14 km.

Voor vandaag een kippenstukje... maar in de volgende 20 km is er nauwelijks OV dus dan maar vandaag een kippenstukje en volgende keer weer wat meer.

Ik zette mijn auto neer bij de parkeerplaats van het 'Militair Ereveld Grebbeberg' en pikte de route snel op. Achter de begraafplaats ligt een klein maar aardig bos, de Laarsenberg; 

Er zijn loopgraven te zien en kazematten maar ik ben er niet over gestruikeld (en dan zie ik ze ook niet). 

Toen ik het bos uit was, volgde ik 3.5 km het Valleikanaal. 

knotwilgen langs de Grift.

Dit kanaal is tussen 1935 en 1941 gegraven in het kader van werkverschaffing; deels ter versterking van de Grebbelinie, deels ter verbetering van de afwatering van de Gelderse vallei. Delen van dit kanaal waren al in de middeleeuwen aangelegd in opdracht van Bisschop Davidsgrift en staat ook bekend als Grift.

Je kan niet vroeg genoeg beginnen met je nest te reserveren.

De hooilanden langs de Grift waren kletsnatte 'blauwgraslanden'. De Binnenveldse Hooilanden zijn deels beschermd gebied. In de zomer is het een bloemrijk grasland en de grutto en de gele kwikstaart zijn vaste gasten. De hooilanden worden pas gemaaid na de bloei.

In dit gebied zijn een paar plasdraszones aangelegd, speciaal voor de grote modderkruiper. Deze vis kan zelfs in drooggevallen poelen overleven door huidademhaling. De stuwen in de Grift zijn voorzien van een vistrap zodat vis de stuw kan passeren;

Hierna verliet ik het wandelpad langs de Grift en het Trekvogelpad liep dwars door het drassige veld, vol molshopen. Ik liep 2.5 irritante kilometers te glijden en te klunen en verwachtte elk moment een modderkruiper die de huidademhaling aan het testen was.

Ik liep ook nog bijna een kilometer te ver door. Erg irritant, en dat vonden 3 jonge zwanen ook van mij toen ik ze 2 keer moest lastig vallen;

 

Maar de uitzichten waren prachtig en ik had de Binnenlandse Hooilanden voor mezelf alleen.

Op een gegeven moment kwam ik langs een prachtig monument;

Dit zijn... 7000 jaar oude eikenboomstammen. Tijdens aanleg van het natuurgebied zijn 18 veeneiken gevonden. Ze zijn niet verrot omdat ze geconserveerd werden in zuurstofloze, zure veenbodems. Bovendien bevat eikenhout tannine, een soort looistof. Hun jaarringen geven informatie over het klimaat in die periode.

Het pad liep echter opeens dood door allerlei waterplassen;

en er zat niets anders op dan weer terug te lopen, tot ik opeens dit bruggetje vond;

En kort hierna kwam ik weer een stickertje tegen van het LAW dus kluunde ik weer met goede moet verder langs allerlei moerassen;

Hierna liep ik langs de rand van Bennekom, langs een paar kalkoenen die ergens ontsnapt waren;

daarna de A12 over en Ede binnen. Hier nam ik 2 bussen terug naar Rhenen, via Wageningen.
































About Me

My photo
Voorschoten, Netherlands
Ik ben dit blog in mei 2008 begonnen als vervanging van de nieuwsbrieven die ik regelmatig naar familie en vrienden opstuurde. Ik ben getrouwd met Peter, die voor een Nederlandse baggermaatschappij werkt, en we hebben 2 kinderen, Lilith (23 jaar) en Jillis (20 jaar). Sinds augustus wonen wij in Dubai en in Voorschoten. De kinderen studeren allebei in Nederland; Lilith IBA in Rotterdam en Jillis fiscaal recht in Leiden. Behalve in Nederland heb ik ook 4 jaar in Davos (Zwitserland), 3 jaar in Karratha en Geelong (Australie), 2,5 jaar in Janabiyah (Bahrein), 8 jaar in Singapore en 2 jaar in Jakarta (Indonesie) gewoond. Peter woont sinds een jaar meestal alleen in het buitenland; eerst een jaar Vitoria, Brazilië en nu in Dubai. Ik ben begonnen met diverse studies in de alternatieve gezondheidszorg. In mijn blogs schrijf ik over de belevenissen van ons gezin, over onze avontuurlijke vakanties en wat er verder nog in onze levens speelt.