20 oktober. Rembrandt wandeling door Leiden.

Met mijn vriendin Margreet had ik een afspraak gemaakt om eens door Leiden te gaan wandelen ipv door het gebruikelijke bos en duin. Zij is dol op uitstapjes in Nederland en kent Nederland veel beter dan ik. 

We besloten niet op eigen houtje te gaan maar de Rembrandt wandeling te maken. Ik had op internet één en ander uitgezocht en uitgeprint. De wandeling was slechts 4 km maar zou 2 uur duren. 

We startten op het centraal station en door de Stationsstraat liepen we naar de Beestenmarkt. Onderweg kwamen we langs een VVV die er uitnodigend uit zag en we liepen even naar binnen. Ze hadden leuke souvenirs maar ook een prachtig boekje over de Rembrandt wandeling. Margreet besloot het boekje te kopen en dat was een goede zet; de route was veel duidelijker dan het toch wat summiere internet-verhaal en was ook nog doorspekt van Rembrandt- en Leiden- 'weetjes'.

Op de Beestenmarkt was een nieuwe waterfontein (ik had hem in elk geval nog nooit gezien). In het boekje lazen we dat na het Leids ontzet (de bevrijding van de Spaanse belegering) op 3 oktober 1574 Leiden heel snel groeide; Van 12.500 inwoners in 1574 naar 45.000 inwoners in 1622 naar 70.000 inwoners in 1648! Dit was voornamelijk te danken aan geleerden die op de goede Leidse universiteiten afkwamen en door economische vluchtelingen. In 1622 was Leiden na Amsterdam de grootste stad van Holland. Door de bevolkingsgroei breidde Leiden zich snel uit en in 1611 kwam er een Beestenmarkt waar tot 1969 vee verhandeld werd; foto uit 1923;

(In 1969 werd de markt verplaatst naar de Groenoordhallen en in 2001 kwam er een definitief einde aan de markt door mond- en klauwzeer epidemie).

We liepen richting het Galgewater. (Nooit geweten dat die straat zo heette laat staan dat er echt veel mensen werden opgehangen na veroordeling bij Gravensteen). Nu is het een historische haven waar oude bedrijfsvaartuigen liggen aangemeerd voor onderhoud. 

Aan de overkant was de Webster universiteit waar het huis stond van Gerrit Dou (1613-1675); de eerste leerling van Rembrandt.

Na het Galgewater kwamen we langs een prachtig gerenoveerd huis; 

Dit was de Stadstimmerwerf (1612) waar grote bouwprojecten werden voorbereid. Op de binnenplaats naast/achter dit monument vonden de werkzaamheden plaats en in de aanpandige gebouwen werden de spullen opgeslagen. Nu woonden er mensen in de kleine huisjes en de binnenplaats zag er heel gezellig uit met mooie en ook grappige beelden;

 

Hierna zagen we de Molen 'de Put'. Hij werd in 1619 naar deze plek verhuisd zodat hij nu op een mooi tochtgat stond. De vader van Rembrandt had 2 molens aan de overkant van het Galgenwater. Het waren alle drie molens die mout maalden voor bierproductie. Rembrandt was dus een molenaarszoon; hij heeft diverse molens vastgelegd in schilderijen. De molens van de familie van Rijn hebben plaats gemaakt voor woningbouw. De huidige molen 'de Put' is een nagebouwd exemplaar;

We liepen nog even een stukje om, om een foto te maken van de Morspoort. Er stond een irritant wagentje voor de poort dus maar een foto van internet;

De 8 kantige koepelvormige poort dateert uit 1669 en was de vervanging van een houten stadspoort uit 1611. De Morspoort was de westelijke stadspoort en heeft lang dienst gedaan als gevangenis. Hij is vernoemd naar de Morsch; het drassige weidegebied buiten de wallen.

Hierna liepen we terug naar De Put en staken we de Rembrandtbrug over naar de Weddesteeg;

 

In de Weddesteeg is Rembrandt op 15 juli 1606 geboren als 9e kind van Harmen van Rijn. Het huis is in de 19e eeuw neergehaald en er rest alleen deze gevelsteen (uit 1906);

 

Aan de overkant is ter nagedachtenis wel een aardig pleintje opgericht met wat kunst;

Het was in 1960 de bedoeling dat het geboortehuis nagemaakt zou worden en dat er een museum in zou komen. Echter in 1977 gaf men toch de voorkeur aan nieuwbouw.

Rembrandt heeft tot ongeveer 1631 in Leiden gewoond. Hij signeerde zijn schilderijen met RHL - Rembrant Harmenszoon Leidensis. Hierna is hij in Amsterdam gaan wonen en signeerde met zijn voornaam, waar hij de letter D aan zijn voornaam toevoegde; RembranDt.

Zijn vader overleed in 1630; hij is begraven in de St. Pieterskerk. Zijn moeder Neeltje overleed 10 jaar later. In 1639 heeft hij tijdens een bezoek haar voor de laatste keer geschilderd.

We vervolgden onze route via de Rembrandtstraat. In 1879 zijn veel grachten in Leiden gedempt en straten kregen nieuwe namen zoals de Rembrandtstraat. Aan het Noordeinde staat een standbeeld van Rembrandt uit 1906 -zijn 300e geboortejaar- en net als in 2006 zijn er dat jaar ook Rembrandtmunten uitgegeven.

We liepen door het Rembrandtpark (onderdeel van een 6.5 km aaneengesloten groen stadspark) en kwamen langs de universiteitsbibliotheek met de enorme collectie van J. Thysius. Hier is tegenwoorden ook het prentenkabinet in gehuisvest met werken van Rembrandt, Lievens, Flinck, van Goyen, van Ostade en vele anderen.

We liepen onder de Doelenpoort uit 1645 door. 

 

Hierachter waren vroeger de Sint Joris en Sebastiaan doelen; oefenterrein van de schutterij. Hierin zaten gewone burgers die de stad verdedigden in tijden van oorlog. Adriaen, de broer van Rembrandt, was schoenmaker en schutter. (In 1642 heeft Rembrandt de Nachtwacht geschilderd. Originele titel;  de compagnie van kapitein Frans Banninck Cocq en luitenant Willem van Ruytenburgh maakt zicht gereed om uit te marcheren.) Nakomelingen van Adriaen wonen nog steeds in Leiden. De lijn van Rembrandt is gestopt toen in 1715 zijn enige kleindochter Titia kinderloos overleed.

Hierna kwamen we langs de Hortus Botanicus uit 1590. Het is gesticht om geneeskunde studenten te laten kennismaken met geneeskrachtige werking van planten. In 1593 startte Carolus Clusius de tulpencollectie. De beroemdste tulp was de Semper Augustus. Er waren in 1924 slechts 12 bollen van. In 1637 bracht 1 bol 10.000 gulden op; de prijs van een grachtenpand in Amsterdam!

In 1611 studeerde Claes Pieterszoon in Leiden. In 1614 opende hij een praktijk in Amsterdam en veranderde zijn naam in Tulp. In 1632 schilderde Rembrandt 'de anatomische les van dr. Nicolaes Tulp. Het lijk kwam uit Leiden; Aris Kindt was die dag opgehangen wegens herhaalde diefstallen.

Hierna liepen we langs het Academie gebouw. De Leidse universiteit werd in 1581 uitgebreid met de 14e eeuwse kapel van het voormalige dominicanenklooster. Een prachtige gebouw. 

 

Rembrandt heeft zich toen hij 14 was ook ingeschreven op de universiteit, maar men vermoed dat hij dit deed om vrijstelling van dienst in de schutterij te verkrijgen alsmede belastingvrij bier. Hij heeft wel diverse alumni van de Leidse universiteit geschilderd.

We liepen over het Rapenburg terug. Nog een paar mooie foto's van het Academie gebouw vanaf het Rapenburg;

 

Aan het Rapenburg 65 heeft Allard de la Court gewoond (1688-1755). Het hele huis van voordeur tot keuken was behangen met 700 meesterwerken!

Hierna kwamen we bij Gravensteen. De vierkante toren is het oudste stenen gebouw van Leiden, uit de 12e eeuw.  De toren werd gebruikt als gevangenis door de graven van Holland. Het plein ervoor was destijds een grasveldje. Het stond in de 15e eeuw bekend als 'het Groene Zoodje' of 'Schoonverdriet'; hier werden executies uitgevoerd. In de 17e eeuw werd er voor de toren een galerij gebouwd voor de schout en schepenen (zaten ze mooi op de 1e rang voor de executies). In 1655 kwam er een tuchthuis-vleugel aan; voor de mannen het rasphuis en voor de vrouwen het spinhuis. In 1853 werd hier de laatste executie (strop) uitgevoerd.

 

Rechter foto van Gravensteen aan de andere kant met het beeld van vrouwe Justitia uit 1650.

Gravensteen is tegenwoordig een universiteitsgebouw met diverse herinneringen aan het duistere verleden. We staken 'het Gerecht' over en liepen tegen de Latijnse School aan. Hier heeft Rembrandt zijn schooltijd doorgebracht. Als je voor het raam ging staan werd er een tekening gemaakt in op het doek binnen, in de stijl van een potloodtekening van Rembrandt. We vonden het resultaat  niet flatterend. Hier staat Margreet voor het raam voor de tekening;

 

De rode deur was de ingang van de Latijnse School. De school is gebouwd in 1599 en Rembrandt ging hier naar school vanaf zijn 7e jaar. De lessen in bijbelse geschiedenis zijn vermoedelijk de inspiratie van de vele bijbelse taferelen in zijn schilderijen. Jan Steen ging hier in 1636 naar school.

Hierna gingen we de hoek om en kwamen we bij de Pieterskerk. In de 1121 werd op deze plaats de kapel van de graven van Holland gebouwd. Vanaf 1390 werd in 180 jaar in fases de huidige kerk gebouwd. In 1512 stortte de 100 meter hoge klokkentoren totaal in en is nooit meer herbouwd. De kerk heeft zwaar te lijden gehad van de beeldenstorm in 1566. Het Laatste Oordeel van Lucas van Leyden kon door de burgemeester op het nippertje gered worden door het te kopen van de vernielers. In 1572 werd het een protestante kerk. 

 

In de 17e eeuw werden er 30 huizen tegen de kerk aangebouwd om in de kosten van het onderhoud bij te dragen;

Jan Steen, Gerrit Dou en Herman Boerhaave zijn in deze kerk begraven. Sinds 1827 was het niet meer toegestaan om de rijken in de kerk te begraven. Het kwam herhaaldelijk voor dat omstanders flauw vielen van de lijklucht tijdens het bijzetten in een graf. Hier vindt de uitdrukking 'rijke stinkerd' zijn oorsprong. Inmiddels wordt de kerk niet meer als zodanig gebruikt maar verhuurd voor bijeenkomsten.

Op een steenworp afstand van de Pieterskerk ligt het Jean Pesijnhof. Het hofje wordt afgesloten door een poortgebouw uit 1683; 

 

Tussen 1609 en 1620 hebben hier 20 Engelse gezinnen gewoond; 102 geloofsvluchtelingen. Deze Pilgrims zijn in 1620 met de 'Mayflower' naar Amerika gevaren. Zij staan bekend als de 'founding fathers' van Amerika. In 1683 kreeg het hofje zijn huidige naam en de huizen van de Pilgrims werden vervangen. We waren aangenaam verrast over het prachtige hofje in het hart van Leiden, dat nog steeds bewoond is;

 

 

We verlieten het hofje via de 'gekroonde liefdespoort'. Hierachter heeft het woonhuis en de kroeg van Jan Steen gestaan, waar niets meer van over is, behalve dit aandenken in de gevelsteen;

Hierna kwamen we langs een leuk poortje dat een herinnering was aan Pieter Gerritszoon van der Speck. Hij was rentmeester van Leidse parochiekerken en overleed in 1645 en volgens testament werden er een hofje met 8 huisjes voor weduwen gebouwd;

De Voldersgracht was in de middeleeuwen een belangrijke gracht. De naam verwijst naar het 'vollen' van geweven stoffen. Naakte 'vollers' stampten 's nachts met hun blote voeten urenlang op wollen stoffen in grote kuipen met een stinkende brij, waar urine bij zat. Door het vollen verviltte de stof en werd deze mooi egaal. Vanwege de stankoverlast werd het vollen in 1479 verbannen uit het centrum. In de 17e eeuw werd de Voldersgracht stukje voor stukje van stenen gewelven voorzien, totdat er aan het eind van de eeuw geen open water meer te zien was. In 1956 is ze definitief gedempt. Aan de Voldergracht staat het geboortehuis van Jan van Goyen en had Jan Steen er een kroeg.

 

Dit poortje gaf toegang tot de Penshal. Daar werd orgaan- en afvalvlees (pens, lever, nieren, uiers) verkocht.

We kwamen langs de Young Rembrandt Studio in het voormalig atelier van zijn eerste leermeester Jacob van Swanenburg. Helaas was het nog dicht. Er schijnt op een korte maar spectaculaire wijze met 'video-mapping' het verhaal van Rembrandts Leidse leven te worden verteld. Dit houden we zeker nog te goed!

Hierna liepen we over de Breestraat en passeerden het prachtige stadhuis van Leiden, dat helaas vol in de steigers stond;

 

Destijds hing het stadhuis vol kunst van onder andere van Swanenburg en van Leyden. Ook bracht de burgemeester 'Het laatste oordeel' hier onder nadat hij het in 1566 op het nippertje gered had van de beeldenstorm. In 1872 werd het stuk overgeplaatst naar het nieuwe museum 'de Lakenhal'. In 1929 is het stadhuis tot de grond afgebrand en door de overplaatsing is dit schilderij dus voor de 2e keer aan verwoesting ontkomen!

Schuin tegenover het stadhuis zagen we een heel aantrekkelijke bloemenwinkel waar we even naar binnen liepen en we maakten een praatje met de aardige eigenaresse. Ze vertelde dat haar dochter net een kerstwinkel geopend had schuin aan de overkant. Nou - kerstwinkels; daar ben ik heel erg dol op en Margreet was ook de beroerdste niet dus we liepen een klein stukje terug en vonden de 'pop-up Christmas store'. De dochter vertelde dat ze normaal alles tentoonstelde in de bloemenwinkel van haar moeder (konden we ons helemaal niets bij voorstellen want die winkel stond ook al propvol) maar dat ze door Covid gedwongen waren dit jaar deze winkel te huren. Het was een hele erg leuk winkel en waar kun in deze moeilijke tijden je geld nog aan uitgeven? Juist... 

'De schade' met moeite beperkt weten te houden tot 3 kerst'ballen';

Toen we ons eindelijk hadden weten los te rukken liepen we terug naar de Breestraat en keken eens op ons horloge. Het was al 12 uur en waren net over de helft van de Rembrandt route. Ongelofelijk! Al 3 uur onderweg!! We hadden allebei dorst maar geen zin in 'thee to go' en we moesten allebei een beetje plassen maar dat was natuurlijk ook nergens mogelijk. Bovendien begon het een beetje te miezeren en Margreet moest 's middags ook nog werken.

We besloten terug te lopen naar ons beginpunt, waar onze fiets en auto stonden. We spraken af dat we de 30e het 2e deel van de wandeling zouden afmaken!

Wat was het een superleuke dag!

4 oktober. Hermitage.

Lilith wilde nog wel een zondagmiddag besteden aan musea dus we besloten naar de Hermitage te gaan, omdat de juwelententoonstelling half oktober zou eindigen.

Ik besloot mijn oude Singapore fiets mee te nemen zodat we voortaan samen op de fiets door Amsterdam konden gaan. Het was nog even persen de fiets in mijn auto te krijgen - grrr... waar is Peter als ik hem NODIG heb!- maar met hulp van een buurman lukte het toch.

We hadden gereserveerd en dat was nodig want al snel zijn alle time slots vol voor dit museum. We moesten een paar minuten wachten bij de ingang; we kregen een geluidsband mee maar dat was eigenlijk erg irritant, want mensen bleven daardoor te lang staan bij verhaaltjes over diverse museumstukken. Hierdoor gingen andere mensen hen weer inhalen en werd er niet meer op de strikte -genummerde- volgorde gelet. De vertelde verhalen waren best interessant maar omdat het eigenlijk te druk was en het museum geen toezicht hield dat men zich aan de volgorde hield en en aantal personen per vak ging er een hoop kijk-plezier verloren.

Maar; het was zeer aardig alhoewel de juwelen mij wat tegen vielen. Het waren een beetje sjofele stukken met een hoop gekleurde stenen; totaal niet mijn smaak. De meeste waren te klein om goed op de foto te zetten maar dit juwelendoosje geeft een indruk van de juwelen 'mode' aan het tsaren hof;

 

Ik vond de schilderijen een stuk interessanter. Links; Anna Paulowna, de jongste zus van de tsaar, die met koning Willem II trouwde in 1816. Zij was geboren in 1795 en zag wel wat in Willem II toen hij om haar hand vroeg. Hij was een 'held van Waterloo' en haar vader gaf toestemming voor het huwelijk. Ze kregen 4 zonen en 1 dochter; pas in 1840 kwam Willem II aan de macht en hij overleed al in 1849. Hierna werd hun zoon Willem III, die getrouwd was met Sophia, een Russische nicht van Anna, aan de macht. Anna overleed in 1865.

Rechts; Catharina de Grote (1729-1796). Ze trouwde in 1744 met Peter II van Rusland. Pas in 1761 overleed haar schoonmoeder, keizerin Elisabeth, en na een half jaar werd Peter II afgezet door een coupe van Catharina. Een week later werd Peter II vermoord door Grigori, een minnaar van Catharina. Catharina introduceerde het pokkenvaccin in Rusland en breidde de scholen uit. Maar ze was ook dol op mannen, snuifdozen, schilderijen en porselein. Ze overleed onverwachts aan een hersenbloeding waardoor haar zoon Peter III aan de macht kwam.

Dit is een schilderij van Maria Fjodorovna (1847-1928). Zij trouwde in 1866 met Alexander III en werd in 1881 tsarina. Alexander overleed in 1894 en werd opgevolgd door hun zoon Nicolaas II (de laatste Russische tsaar). Maria ontvluchtte in 1919 met een deel van haar kinderen naar Londen en overleed in 1928 toen ze haar Deense familie opzocht.

In de expositie kon je behalve juwelen en schilderijen ook veel jurken bewonderen, met accessoires zoals schoenen, armbandjes, waaiers, enzovoorts. 

Ik had alleen een water groter Fabergé-ei verwacht...

De meeste juwelen van de tsaren zijn spoorloos 'verdwenen'; vernietigd of verspreid over antiekwinkels van heel Europa...

Hierna waren er nog 2 exposities in het Hermitage te bekijken. 'Woest' van WIllem van Genk en 'Groepsportretten van de 17e eeuw. Ik liet Lilith kiezen - we hadden allebei geen zin meer in meer dan 1, en ze koos voor de groepsportretten. Dit is een permanente tentoonstelling van Nederlandse schilderkunst uit de zeventiende eeuw, onder andere van Rembrandt, Flinck en Bol. Het waren reusachtige schilderijen, vooral van burgerwachten en besturen van liefdadigheidsinstellingen. Het was er verademend rustig maar ook stukken minder interessant en we liepen er maar vlotjes door heen;

Hierna waren we het Hermitage (en de mondkapjes) zat en fietsten in een waterig zonnetje terug naar de flat van Lilith, waar ik mijn fiets in de kelder neer zette zodat ik nu een fiets heb in Amsterdam.

1 oktober '20. Museum Hof van Nederland, Dordrecht.

Vanmorgen moest ik in Dordrecht wezen voor een halve lesdag over immunologie. Toen het om 13 uur afgelopen was ging ik naar mijn vriendin Els, die ook in Dordrecht woont. Oorspronkelijk was het plan om te gaan wandelen in de Biesbosch maar het regende 'lekker door' en het zag er niet naar uit dat het nog droog zou gaan worden, dus we besloten naar een museum te gaan. Ik liet de keus aan Els want ik had nog geen enkel museum in Dordrecht bezocht. Zij koos Hof van Nederland.

Ik ben al een aantal keren in Dordrecht geweest - ik heb nog een andere vriendin die daar woont. Maar ik was nog nooit door het prachtige park Merwestein in Dordrecht gelopen. Dit park was eerst een privé tuin, maar is in 1885 door de burgers van Dordrecht gekocht en geschonken aan de gemeente op voorwaarde dat het een openbaar stadspark zou worden. Er zijn grote grasvelden, kronkelende grindpaden, een roedel damherten en enkele waterpartijen. Er staan zoveel bijzondere bomen van over de hele wereld, dat er zelfs een bomenroute te lopen valt. Maar door de regen hebben we helaas het park een beetje afgeraffeld - en ook niet stilgestaan voor een foto. 

Hierna kwamen we bij het museum, waar een stukje geschiedenis van Dordrecht uit de doeken gedaan werd.

Dordrecht ontstond in de 11e eeuw en werd groot in de Middeleeuwen. Dordrecht beleefde al in de 14e eeuw haar gouden eeuw; het ligt aan een knooppunt van rivieren en dit trok de handel aan. Het was de eerste stad in Nederland met stadsrechten en Hollandse graven lieten hier munten voor het hele graafschap slaan.

Het museum was bijna uitgestorven en we liepen vrij vlot door de expositie want Els wilde eerst de film bekijken. In dit gebouw, Het Hof, werd in juli 1572 de basis gelegd voor een onafhankelijk Nederland. In de film werd de Eerste Vrije Statenvergadering in de tachtigjarige oorlog nagespeeld op dezelfde plaats waar nu de film vertoond werd, waardoor je een aardig idee kreeg hoe de onafhankelijkheid tot stand kwam. Willem van Oranje gebruikte de Statenvergadering in Dordrecht om een opstand tegen de Spaanse koning Filips II te organiseren. Hij was het oneens met het beleid van Filips II en zijn Hertog van Alva; Nederlanders moesten hoge belastingen betalen, de adel had nauwelijks macht en er heerste hongersnood. Ook werden mensen om hun geloof vervolgd door het katholieke regime. Willem van Oranje was zelf gevlucht naar Duitsland maar zond zijn afgevaardigde Philips van Marnix, heer van Sint-Aldegonde naar Dordrecht om samen met de vertegenwoordigers van de Hollandse steden te vergaderen over een opstand. In de vergadering werd Willem van Oranje opnieuw door de Staten van Holland als officieel stadhouder erkend en er werden (na enige dagen geharrewar door de zuinige Hollanders) 500.000 Carolusguldens beschikbaar gesteld om de opstand te financiëren. Deze vergadering leidde uiteindelijk tot de onafhankelijke Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. 3 jaar later - in 1575 - werd de Unie van Dordrecht gesloten, waarin de Staten van Holland en Zeeland officieel verklaren samen te werken tijdens de Opstand. Ook dat gebeurde in het Het Hof in Dordrecht. (De oorlog werd pas in 1648 gewonnen!).

Na de film gezien te hebben liepen we terug naar het begin van het museum en bekeken we de voorwerpen in de kerker van het hoofdgebouw. (Het Hof was tot 1572 een augustijnenklooster; in dat jaar kwam er een einde aan de onderdrukking van protestanten en nu vreesden katholieke geestelijken voor hun leven en kwam dit gebouw leeg). 

Er waren oude munten (uit 1200!), een gouden reaal met de beeltenis van Karel V, oude aktes, brieven, lakenloodjes (voor aan de lakens met de naam van de makers erop), drinkbekers, miskelken, pelgrim insignes, heel veel oud aardewerk, paarden- en mensenschedels, schoeisel, een boomstamkist met een baby skelet, stenen kogels en een indrukwekkende halsketting van een klovenier. Wat mij het meeste aansprak was een schilderij van een vierling;

 

Eén jongen en 3 meisjes, geboren binnen 53 (!!) uur in juni 1621 in Dordrecht; Pieter, Jeannette, Elisabet en Maria. Elisabet overleed al na anderhalf uur en is afgebeeld in een doodshemdje met een krans van rozemarijn op het hoofd als bescherming tegen duivelse krachten. De drie andere baby's zijn strak ingebakend; zo waren alle ledematen het best beschermd tegen kou en werden tevens mooi recht gehouden. Ook de tere en zachte hersenen werden door inbakenen beschermd tegen kou en het hoofd kreeg mooie platte slapen en oren. 

Omdat, zeker in die tijd, de geboorte van een vierling zeer uitzonderlijk was, werd dit schilderij (door onbekende schilder) gemaakt. Het is niet bekend hoe lang de andere 3 kinderen geleefd hebben. Nog geen 50% van de geboren kinderen bereikten in die tijd de leeftijd van 18 jaar, en de kans op overleven voor meerlingen was nog veel kleiner.

Hierna hebben we de rest van het museum bekeken. Er werd veel aandacht besteed aan de gebroeders de Witt die in Dordrecht geboren waren.

De andere afdelingen van het museum werden andere delen van de geschiedenis van Dordrecht tentoongesteld. De bedrijven Tomado en Lips zijn hier begonnen. Er zijn veel fabrieken, scheepsbouw en florerende houthandel. Er was een zaal over de watersnoodramp van 1953 die in Dordrecht ook 2 slachtoffers eiste en de binnenstad anderhalve meter onder water zette.

Hierna hadden we het hele museum bekeken en liepen we door een steegje achter Het Hof, waar we een bijzondere pottenbakkerij tegen kwamen;

 

De pottenbakster was aan het werk in haar atelier. Haar meest bijzondere werkstukken vond ik een draak die om een schoorsteen heen was gedrapeerd en een ridder-kikker die in de piepkleine maar sfeervolle binnentuin een draak bewaakte die om een schoorsteen gevouwen was;

Peter had weer geluk; ze waren allebei niet te koop!

.