Blog Archive

Followers

Wednesday, June 30, 2021

23-06-'21. Sint-Jans-kerk en stadhuis in Gouda.

Vandaag moest ik in Krimpen aan de Lek zijn, en omdat het zulk lekker weer was, besloot ik er heen te fietsen. Na de afspraak had ik nog voldoende tijd voor iets anders en ik besloot via Gouda naar huis te fietsen, om daar een museum te bezoeken.

Ik koos voor de Sint-Janskerk, vernoemd naar Johannes de Doper, de schutspatroon van Gouda.

In het centrum van Gouda fietste ik eerst tegen het stadhuis aan, maar om me heen turend zag ik geen kerk terwijl het toch in de buurt moest zijn. Via Google Maps vond ik de kerk en zag dat deze enorme kerk totaal is ingebouwd en dus flink verscholen lag. Hierdoor is het ook moeilijk een goede foto te maken van de kerk en ik deed het dus maar door uit verschillende gezichtspunten een paar foto's te maken;


uitzicht op de Sint-Janskerk vanaf het Stadhuis

De kerk heet ook wel Grote Kerk en is een kruiskerk in gotische stijl. De kerk is vooral beroemd vanwege de reeks gebrandschilderde glazen. Met een lengte van 123 meter is het het langste kerkgebouw in Nederland. Op het breedste punt meet de kerk 49 meter. 
De kerk dateert uit de 15e en 16e eeuw. In 1278 stond er op deze plaats al een kapel. 
In 1361 is de kerk verwoest door brand en in 1395 is de kerk volledig opnieuw gebouwd, om vervolgens in 1438 en 1552 opnieuw grotendeels af te branden.

De Staten van Holland verboden in 1573 de uitoefening van de rooms-katholieke godsdienst en de kerk werd bestemd voor de 'predicatie van de gereformeerde religie'.
De kerk werd een 'wandelkerk' met maar enkele zitplaatsen voor de notabelen.

In de kerk zijn diverse grafkapellen en een grafkelder. Op de vloer liggen grafstenen van graven tot 1832, waarna niet meer in de kerk begraven mocht worden door stankoverlast. De graven zijn geruimd en de stenen zijn gehergroepeerd. 

Tegen de kerk zijn in de loop van de eeuwen tussen de steunberen muurhuizen aangebouwd; woonhuisjes, pakhuisjes en loodsen. Allen het zakkendragershuisje is gerestaureerd en nu in gebruik als winkeltje;


Bijzondere muurhuizen waren de zogenaamde 'knekelhuisjes', waar de beenderen van de geruimde graven werden opgeslagen. Van tijd tot tijd werden ook deze knekelhuisjes leeggeruimd en werden de beenderen overgebracht naar het pestkerkhof.

In 1605 zijn er in de klokkentoren vier lui-klokken gehangen, die elk een andere toonhoogte hebben. Ze hangen er nog steeds en wegen tussen de 8500 en 2000 pond. In totaal hangen er 50 klokken.

In de kerk is een kostbaar marmeren koorhek te bewonderen met koperen spijlen uit 1782 (ik weet echter niet welke hek het koorhek is);

 

De preekstoel stamt uit 1809;


In 1736 is het orgel vervangen. Hij hangt op een hoogte van 12 meter, is 48 meter lang en ruim 34 meter breed. Dit orgel is een paar keer gerestaureerd. 

De kerk is wereldberoemd om de glas-in-loodramen uit de periode 1555-1603. In 1939 zijn de kostbare 16e eeuwse gebrandschilderde glazen uitgenomen en vervangen door dubbeldik vensterglas. De originele glazen werden in 201 houten kisten verpakt en in de wijde omgeving verstopt.

 

Bij de entree kreeg je een koptelefoon die je door de kerk leidde en bij de belangrijkste ramen de historie erachter vertelde. Ik moet toegeven dat je dan anders naar die ramen gaat kijken. Ik blijf ze maar matig mooi vinden maar het is wel vakmanschap en verbazingwekkend oud!

Nadat ik genoeg gezien had, besloot ik nog een kijkje te nemen in het stadhuis. Ik fietste eerst langs het Lazaruspoortje uit 1609;


Het was de toegangspoort voor het toenmalige leprozenhuis aan de Gouwe. 
De afbeelding op het poortje toont de gelijkenis van de rijke man en de arme Lazarus. Lazarus vroeg de kruimels die overgebleven waren van de maaltijd van de rijke man. Hij kreeg echter slechts de zorg van honden, die zijn zweren likken. Hij werd de beschermheilige van de melaatsen.
De poort is in 1940 afgebroken en in 1965 herbouwd op de huidige plaats, achter de Grote Kerk, en vormt nu de toegang tot de tuin van Museum Gouda. Dat museum bewaar ik voor een volgend bezoek.

Ik fietste vervolgens langs de Waag;


De Waag werd in 1668 gebouwd en is een rijksmonument; in gebruik als het 'Gouda Kaas Museum'. Oorspronkelijk werden er in de Waag allerlei zaken gewogen, maar in de loop van de tijd is het gebruik van de Waag beperkt tot het wegen van kaas. Op het (witte) reliëf in de voorgevel staan mensen afgebeeld in een ruimte met zuilen en bogen, die kaas afwegen en notities maken. 
In 1998 werd het reliëf vervangen door een kopie in dezelfde marmersoort. De felwitte kleur van het nieuwe beeldhouwwerk was oorzaak van een commotie, hoewel dezelfde marmersoort is gebruikt. Maar marmer verweerd en 'versuikerd' (wordt bros en korrelig). Het oude model is ter bezichtiging binnen in het gebouw opgesteld. Dit museum bewaar ik ook voor een andere keer, want ik had mijn zinnen gezet op dit markante bouwwerk;


Het stadhuis van Gouda;

 

Dit 15e eeuwse stadhuis is één van de oudste gotische stadhuizen van Nederland.
In 1448 begon de bouw, opgetrokken uit Belgisch kalksteen. In 1459 was het laatste torentje klaar. Het huidige bordes is in 1603 vervaardigd.
In 1692 werd het huidige schavot aan de achterzijde gebouwd, op het balkon op de 2e etage. In 1870 zijn de doodvonnissen en lijfstraffen voor burgers officieel afgeschaft.
In 1946 en in 1996 waren de laatste renovaties waarin ook de oude, houten fundering werd vervangen. In 1960 zijn er beelden in de voorgevel geplaatst; Karel de Stoute, Filips de Goede, Filips de Schone, Maria van Bourgondië, Floris V en Jacoba van Beieren. Tot 1882 prijkten er maar 2 beelden; vrouwenfiguren die een symbool waren voor Wijsheid en Standvastigheid, uit 1695. Deze beelden staan nu in de tuin achter het Goudse museum.
Sinds 2012 wordt het stadhuis niet meer gebruikt voor raadsvergaderingen.

Het interieur vond ik tegenvallen vergeleken de prachtige buitenkant. Het stamt deels nog uit de 17e en 18e eeuw. 
In de kelder was de vroegere vleeshal; kitcherig verlicht met paarse lampen en wat misplaatste banken.
Op de 1e verdieping is de ontvangstzaal, tot 1939 waren hier woonruimten voor de stadsbode, en hier achter waren de Secretariskamer, dienstruimtes en vergaderkamers, vroeger toezichtkamers. Het was sober ingericht;


Met hier en daar wat oude spulletjes in vitrine kasten.

Op de 2e verdieping vas de voormalige raadszaal. 

Toen in 1642 de koningin van Engeland op bezoek kwam, werd in een zaal voor één nacht een koninklijke slaapkamer ingericht, compleet met wandtapijt. Dit tapijt werd in 1693 overgebracht naar de raads- en huwelijkszaal, deze ruimte is met stip de mooiste in het Stadhuis;





Hierna stapte ik weer op de fiets en fietste lekker naar huis. 90 km op te teller erbij vandaag!





.



No comments:

About Me

My photo
Voorschoten, Netherlands
Ik ben dit blog in mei 2008 begonnen als vervanging van de nieuwsbrieven die ik regelmatig naar familie en vrienden opstuurde. Ik ben getrouwd met Peter, die voor een Nederlandse baggermaatschappij werkt, en we hebben 2 kinderen, Lilith (23 jaar) en Jillis (20 jaar). Sinds augustus wonen wij in Dubai en in Voorschoten. De kinderen studeren allebei in Nederland; Lilith IBA in Rotterdam en Jillis fiscaal recht in Leiden. Behalve in Nederland heb ik ook 4 jaar in Davos (Zwitserland), 3 jaar in Karratha en Geelong (Australie), 2,5 jaar in Janabiyah (Bahrein), 8 jaar in Singapore en 2 jaar in Jakarta (Indonesie) gewoond. Peter woont sinds een jaar meestal alleen in het buitenland; eerst een jaar Vitoria, Brazilië en nu in Dubai. Ik ben begonnen met diverse studies in de alternatieve gezondheidszorg. In mijn blogs schrijf ik over de belevenissen van ons gezin, over onze avontuurlijke vakanties en wat er verder nog in onze levens speelt.