Vandaag ging ik met Patricia weer een wandeling maken. Zij heeft een voorkeur voor rondwandelingen (ik krijg haar nog wel aan een LAW haha). Ik selecteer er een paar via Wandelzapp en daarna mag zij kiezen; vandaag koos ze voor deze wandeling rond Amersfoort. We kenden allebei Amersfoort nauwelijks en er bleek weer verrassend veel te zien.
We begonnen in Park Randenbroek, waar al in de 13e eeuw mensen hebben gewoond. De geschiedenis van Amersfoort als stad begon in 1259, toen de nederzetting stadsrechten kreeg van de bisschop van Utrecht.
Het was een mooi park. We hebben ook over landgoed Den Treek-Henschoten en langs de Heiligenbergbeek gelopen, en uiteindelijk kwam de eerste stadspoort van Amersfoort in zicht; de waterpoort 'de Monnikendam';
Onder deze waterpoort stroomt het water van de Heiligenbergerbeek de binnenstad binnen. De twee torens zijn verbonden door een poortboog. De Monnikendam werd begin 1400 gebouwd als onderdeel van de tweede stadsmuur. De naam is vermoedelijk te danken aan de Augustijner monniken.
Via een paar zeer pittoreske straatjes kwamen we bij de Kamperbinnenpoort;
Deze behoort tot de eerste stadsmuur van Amersfoort. De poort is gebouwd in de 2e helft van de 13e eeuw. In de 16e eeuw is de hoofdpoort voor het grootste deel afgebroken, en ook de boog tussen de toren werd weggehaald in 1827. In 1931 is die echter weer opgebouwd.
De poort is vastgebouwd aan Muurhuizen. De Muurhuizen, die in de gelijknamige straat liggen, waren tegen de oude stadsmuur aangebouwd;
Het uitstekende torentje is de Plompetoren, een vroegere gevangenis aan de oude stadsmuur.
Hierna liepen we door het Plantsoen op de voormalige stadswal. Deze 'wandelroute voor burgers' werd in 1829 aangelegd in de Engels landschapsstijl. Er zijn veel slingerpaden en verrassende doorkijkjes.
We kwamen uit bij de Koppelpoort;
De naam slaat op het gebied buiten de poort wat de Koppel (= weide) heet. De poort werd tussen 1380 en 1425 gebouwd als onderdeel van de 2e stadsmuur.
De waterpoort werd elke dag open en dicht gedaan door raddraaiers. De raddraaiers (minstens 12 personen) werden 's ochtends en 's avonds opgehaald door meerdere bewakers. Het was een erg gevaarlijke klus; als ze niet tegelijk begonnen met lopen in de tredmolen dan zou er één kunnen vallen en de rest meesleuren, met vaak fatale afloop. Voordat het schot naar beneden kon moest het eerst omhoog, om de ijzeren pinnen die erin zaten eruit te halen. Dan pas kon het naar beneden. Terwijl het schot naar beneden gaat, gaat het lopen in het rad steeds makkelijker en sneller; veel mensen struikelden en braken zo ledematen.
Boven de waterpoort bevindt zich een mezekouw, een houten uitbouw van waaruit gloeiende pek naar beneden gegooid kon worden;
(Het was niet makkelijk om met een Iphone dit prachtige brede bouwwerk in zijn geheel op de foto te krijgen, dus maar een kiekje van internet.)
De landpoort;
Er is een Stoneystuw voor het waterpeil;
Deze oude stuw (1915) houdt het waterpeil in de Beek op de juiste hoogte en hier stroomt het water van de Beek in de Eem.
Hierna liepen we de stad weer uit en kwamen bij Kamp Amersfoort. Behalve een museum kun je hier wandelen rond diverse gedenkplaatsen, waar we er een paar van bekeken hebben.
Tussen 1941 en 1945 hebben hier 35.000 verzetstrijders, joden, politieke gevangenen, onderduikers en hun helpers, jehova-getuigen, luisteraars van verboden radio uitzendingen, zwarthandelaren en zelfs kort Russische krijgsgevangen gezeten, bijna alleen mannen tussen de 17 en 90 jaar. De meesten werden gedeporteerd en 430 personen gefusilleerd. Dit gebeurde op de fusillade plaats waar nu het beeld 'De Stenen Man' staat;
Er liep een 350 meter lange schietbaan naar de fusillade plaats - Patricia zit op een bankje aan die baan. Deze is volledig uitgegraven door gevangenen. Het uitgegraven zand werd aan weerszijden gestort waardoor 2 hoge aarden wallen ontstonden. De schietbaan werd gebruikt voor schietoefeningen maar ook voor het uitvoeren van doodvonnissen en represaille-fusillades. Aan het eind van de schietbaan is een massagraf van 49 mensen gevonden, op de plek van het beeld. Eén vuist van de stenen gevangene is gebald als teken van machteloze woede en zijn ongebroken wil. De open hand beeldt de vertwijfeling uit. De maker van het monument, Frits Sieger, heeft hier 5 jaar gezeten.
Er waren diverse loopgraven op het terrein;
Op de appèlplaats is een expositie 'Oog in oog met de laatste getuigen'. Op een unieke manier houdt die de herinnering aan de gevangenen van Kamp Amersfoort levend. De getoonde portretten zijn van van oud-gevangenen.
Hierna liepen we de laatste kilometers, terug naar de auto.
No comments:
Post a Comment