11-07-21. Den Helder - eerst lopen langs linies en een groene wissel eraangeplakt. 18 km.

Vandaag wilde ik graag eens wandelend de Stelling van Den Helder bekijken, en zowel Joyce als Tonia wilden wel mee. Wel gezellig want alleen al de heenreis duurde 1.5 uur.

Nadat we de auto ergens achter hadden kunnen laten, liepen we in de richting van de kust, en na een klimmetje kregen we de Noordzee in zicht;

Tot mijn verrassing lag er naast Texel een zandplaat, die tussen Den Helder en Texel drijft; een onbewoond eiland dat er vanuit de lucht uitziet als een waaier van zand. Ik had nooit geweten dat er zandplaten in Nederland waren! De vorm en de ligging van deze zandplaat staan voortdurend onder invloed van de wind en de stroming van de zee. Aan de zuidkant slaat de zee er telkens kleine stukjes zand af, terwijl dit er aan de noordkant weer bij komt. Noorderhaaks, in de volksmond bekend als de Razende Bol, is al eeuwenlang voortdurend in beweging. In de zomermaanden zijn bezoekers niet toegestaan (je kunt er op gunstige tijdstippen heen lopen) want dan is het een kraamkamer van jonge dieren. Er zijn ook een bultrug walvis en een potvis aangestrand, die dit allebei niet overleefd hebben.

Op de dijk richting het zuiden lopend kregen we zicht op het eerste fort, fort Erfprins.

De Stelling Den Helder is een bijzondere verdedigingslinie, aangelegd om de zeehaven en Willemsoord tegen aanvallen vanaf het land te beschermen. Het verdedigingswerk - bedacht door Napoleon in 1811 - bestaat uit 6 forten, schootsvelden, verschillende bouwwerken en een liniedijk van 5 kilometer die een deel van de forten en bouwwerken met elkaar verbindt;

De zes forten zijn Fort Oost-oever, Fort Erfprins, Kijkduin, Dirks-Admiraal, Fort Westoever en het Pantserfort (de jongste; aangelegd in 1884).

Fort erfprins werd in 1811 gebouwd en het is het grootste fort van Nederland (49 ha). Na de 2e Wereldoorlog was het 3 jaar lang een interneringskamp. Nu is het fort in gebruik als opleidingscentrum voor de Koninklijke Marine en alleen op afspraak te bezoeken. Zelfs vanaf de hoge dijk langs de kust had je een matig zicht op dit enorme fort;

Gelukkig maakte Lange Jaap het uitzicht goed;

De 16-zijdige vuurtoren is 63.45 meter hoog en de hoogste nog brandende vuurtoren van Nederland (en de hoogste gesloten gietijzeren vuurtoren ter wereld). Hij is gebouwd in 1877 en tijdens storm beweegt de top 5 centimeter. Hij is niet meer te bezichtigen wegens breuken in de gietijzeren vloeren. Het licht is van 54 kilometer afstand te zien.

Hierna kwamen we bij Fort Kijkduin, waarvan de buitengebouwen gedeeltelijk te bekijken zijn;

Deze stenen verdedigingsmuur met schietgaten beschermde vanaf 1883 de enige toegangspoort van het fort. Rechts was de woning van de fortwachter, links konden de wachters schuilen in het wachthuis.

Nu is dit Napoleontische fort uit 1811 een historisch museum en heeft een Noordzee-aquarium in het ondergrondse gangenstelsel. Helaas wilden Joyce en Tonia het fort niet van binnen bezichtigen en ondanks dat ze aanboden wel op mij te willen wachten besloot ik dat maar een andere keer te doen. Van buiten was het ook aardig;

 

Om het fort lag een droge gracht en de brug hierover was een rolbrug uit 1827; een gedeelte kon naar binnen worden gerold als de vijand naderde, waarna ze door schietgaten aan weerszijde van de brug onder vuur werden genomen. 

Bij het fort ligt het dorp Huisduinen, gesticht in de 8e eeuw. Het dorp streed eeuwenlang tegen de zee. In 1170 kwam het op een eiland te liggen, en in 1552 verdwenen 80% van de 112 huizen in zee, inclusief de kerk. 

Ten zuiden van het fort liggen de Grafelijksheidsduinen (het vroegere jachtterrein van Graaf van Egmond). Nu is het een natte duinvallei met veel watervogels, Schotse hooglanders en koniks paarden. Het zag er maar kaal uit;

Hierna kwamen we bij de Kroontjesbunker;

Het aparte van deze bunker is dat een deel duidelijk bovengronds te zien is (de meeste bunkers vallen niet op in het landschap of liggen geheel ondergronds). Vanaf een afstand lijkt het alsof deze bunker een kroon draagt, maar de kroon wordt gevormd door schuin uitstekende betondelen. Ondergronds ligt nog een heel complex van bunkers. Op enkele dagen in het jaar is deze bunker opengesteld voor publiek.

Vervolgens kwamen we langs nog enkele bunkers. Ik kon nergens een naam ontdekken, ook later op internet niet;

Dus wie het wel weet... laat het me vooral weten!

Het volgende fort is  Fort Dirks Admiraal;

Het is een fort met 3 bastions en gebouwd door de Fransen in 1812. In 1880 is het fort tot batterij omgebouwd en onder Duitse bezetting werd het omgebouwd tot luchdoelbatterij. Later is het fort in gebruik geweest als asielzoekerscentrum en in 2014 zijn de bunkers uitgegraven, ontdaan van puin en is er een wandelpad aangelegd.

Omdat ik 2 routes aan elkaar geplakt heb liepen we een klein stukje hetzelfde, over de Liniedijk, en kwamen we weer aan de kust terecht, waarna we dit keer naar het noordoosten liepen;

Lopend op de zeedijk zagen we duidelijk het mooie fietspad, de zandloze 'strand' van Den Helder en het Marsdiep. In de verte, in de zee, konden we Texel zien liggen maar op de foto is het niet duidelijk.

Na een stukje lopen kwamen we bij het Marinemuseum, op de voormalige marinewerf Willemsoord. Het museum bestaat uit enkele gebouwen aan wal en enkele schepen aan de kade. In 1993 werd de onderzeeboot Tonijn op het droge gebracht en werd het onderdeel van het museum;

De Tonijn heeft tot 1991 dienst gedaan en je kunt hem als onderdeel van het museum bekijken. Dit maar bewaard voor een andere keer.

Je kon wel langs gebouwen en schepen die onderdeel uitmaken van het museum vrij rond lopen. Het gebouw van de geschutmakerij stamt uit 1825.

Het  ramschip de Schorpioen uit 1868 had een puntig ramsteven, maar bleek overgewaardeerd en veel buitenlandse reizen heeft de Schorpioen niet gemaakt;

In 1906 werd het schip een soort drijvende kazernebarak, en van 1951 tot 1971 was het een logementschip voor de Marva, omheind met prikkeldraad om nieuwsgierige mannen op afstand te houden. Sinds 1998 hoort de Schorpioen bij het Marinemuseum.

Dit is de geschuttoren van der Hr. Ms. Tromp;

De 3-D radar in de bol gaf de richting, afstand en hoogte van objecten aan. Nu is het een publieksattractie van het museum.

Aan de overkant lag de Nieuwe Kerk uit 1839;

Hierna wandelden we door het centrum van Den Helder, dat een erg verloederde indruk maakte.  Hier wacht ik op Joyce die even een flesje water ging kopen;

Daarna nog een stukje door het prachtige park van Quelderduyn; 

En door het Timorpark;

en toen weer terug naar de auto.

We hadden weer een erg leuke dag gehad!

.